Urodzony 27 sierpnia 1945 roku w Nakonowie Starym, dr hab. n. społ., specjalista w zakresie pomocy społecznej, członek Dobrzyńskiego Towarzystwa Naukowego (M 54).Syn Jana i Anny z Wajerów. Szkołę podstawową ukończył w Nakonowie, pow. włocławski (1959), a następnie Liceum Ogólnokształcące dla Pracujących we Włocławku (1961-1965). Potem odbył studia na UMK w Toruniu, na wydziale biologii i nauk o ziemi, kierunek biologia (1965-1970), a następnie studia doktoranckie na Uniwersytecie Warszawskim, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych (2000). Ukończył też studia podyplomowe w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego Akademii Rolniczej w Warszawie (1998), specjalność organizator usług w rolnictwie, podyplomowe studium w zakresie pomocy społecznej, Centrum Rozwoju Służb Społecznych w Białobrzegach (1998), specjalność organizator pomocy społecznej. Uzyskał tytuł zawodowy magistra biologii w zakresie botaniki (1970). Doktor nauk humanistycznych UW w zakresie nauki o polityce (2000) na podstawie pracy pt. „Polska pomoc społeczna; doświadczenia historyczne i wyzwania współczesności”(promotor prof. Mirosław Krajewski). W 2011 r. otworzył przewód habilitacyjny na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, Wydział Nauk Społecznych. W styczniu 2014 roku uzyskał na tej uczelni tytuł doktora habilitowanego nauk społecznych w zakresie nauk o polityce.
Pracował jako kierownik laboratorium w Zakładzie Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego w Lipnie (1970-1972), starszy mistrz produkcji w Zakładzie Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego w Lipnie (1973-1974). W tym samym czasie był nauczycielem kontraktowym w Liceum Ogólnokształcącym w Lipnie, jako nauczyciel biologii i chemii. Następnie był kierownikiem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej Urzędu Powiatowego w Lipnie (1975). Był też nauczycielem w Zbiorczej Szkole Gminnej w Wielgiem (1975-1977), prezesem Spółdzielni Kółek Rolniczych w Skępem (1977-1991), dyrektorem Domu Pomocy Społecznej we Włocławku (1991-2010), a także adiunktem w Wyższej Szkole Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku (1998-2004). Ponadto był zatrudniony na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w Zakładzie Polityki Społecznej Instytutu Socjologii (1 X 2008-30 IX 2011). Od 2006 r. do chwili 30 września 2011 był zatrudniony w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu jako starszy wykładowca. Z dniem 1 października 2011 r. przeszedł na emeryturę. Od 2 października 2011 roku ponownie nawiązał stosunek pracy w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu jako starszy wykładowca i nadal tam pracuje.
Jest autorem publikacji i opracowań: druki zwarte: Polskie prawo pomocy społecznej. Zarys problematyki (2006, wraz z R. Krajewskim); Polska pomoc społeczna: doświadczenia historyczne (2007), Człowiek stary w domu pomocy społecznej. Z perspektywy polityki społecznej i pracy socjalnej (2010); artykuły naukowe: Rys historyczny opieki społecznej na ziemiach polskich do 1918 roku na przykładzie DPS „Na Skarpie’’ we Włocławku (1998); Zajęcia kulturalno- oświatowe w Domach Pomocy Społecznej na ziemi dobrzyńskiej (1998), Działalność kulturalno-oświatowa w Domach Pomocy Społecznej dla osób starych (1998); Pomoc Społeczna w systemie nowego podziału administracyjnego kraju (1999); Rola i miejsce sektora pozarządowego w kształtowaniu nowego modelu pomocy społecznej (2000), Public Relations w Domu „Na Skarpie’’ we Włocławku (2000); Przestrzeń życiowa ludzi starszych w Domu Pomocy Społecznej „Na Skarpie” we Włocławku (2000), Domy Pomocy Społecznej a potrzeby ludzi starszych (2000), Rola i miejsce sektora pozarządowego w kształtowaniu nowego modelu pomocy społecznej (2000); Public Relations w Domu „Na Skarpie” we Włocławku (2000); Jenseits der Oder, Ein Einblick in die Altenhilfe Polens (2001, Niemcy); Człowiek ze wsi w systemie pomocy instytucjonalnej (2001), Zaspokajanie potrzeb pomocy społecznej w województwie kujawsko-pomorskim w 2001 r.(2001); Niepełnosprawni w Unii Europejskiej (2001); Problemy społeczno - gospodarcze w Europie Środkowo-Wschodniej u progu nowego tysiąclecia (2001); Aleksandrowskie Towarzystwo Wspomagania Biednych (2001); Pożiłyjeljudi w nowych usłowijachżizni(2002, Rosja), Dokąd zmierza praca socjalna w XXI wieku? (2002); Bezrobocie jako główny czynnik sprawczy marginalizacji (2003); Praca socjalna z osobami otępiałymi w podeszłym wieku (2004); Realizacja prawa do wolności i godnego życia ludzi w podeszłym wieku w domach pomocy społecznej (2004); Pedagogika humanistyczna szansą dla wychowania ku wartościom w dobie globalizmu i integracji (2005); Wolność i prawo do godnego życia w opiniach ludzi starszych (2005); Dom Pomocy Społecznej ośrodkiem opieki i wsparcia seniora z demencją (2006), Adaptacja człowieka starszego do życia w domu pomocy społecznej (2006), Rola rodziny w wychowywaniu niepełnosprawnego dziecka (2006), Samotność i osamotnienie ludzi starszych w placówkach opiekuńczych (2006), Przyczyny i symptomy wypalania zawodowego służb socjalnych, Pedagogika pracy i Andragogika w konstelacji europejskiej i globalnej (2006), Domy dziennego pobytu jedną z form pomocy środowiskowej dla ludzi starych (2006); Symptomy i przyczyny wypalenia zawodowego pracowników socjalnych (2008); Rys historyczny opieki społecznej na ziemiach polskich do 1918 roku (2007); Sytuacja ekonomiczna i społeczna rodziny dotkniętej rozwodem (2007); Agresja w domach pomocy społecznej dla seniorów (2007); Alkoholizm ludzi starszych w stacjonarnych placówkach opiekuńczych (2007); Pomoc społeczna w Polsce - wyzwania współczesności (2007); Jak zapobiegać depresji u osób w starszym wieku? (2007); Wychowanie ku wartościom w dobie globalizmu i integracji (2007); Kilka uwag o konieczności rehabilitacji geriatrycznej (2007); Jak opracować plan indywidualnego wsparcia seniora?(2007); Rys historyczny opieki instytucjonalnej w Polsce (2008); Opinie pracowników socjalnych o wychowaniu dzieci w rodzinach zastępczych (2008); Wartości duchowe w procesach pielęgnacji i wsparcia seniorów - mieszkańców domu pomocy społecznej (2008); Historia i współczesność Domu Pomocy Społecznej, Na Skarpie” we Włocławku w ziemi dobrzyńskiej (2008); Rola pielęgniarstwa geriatrycznego w placówkach opieki długoterminowej (2008); Uzależnienie od alkoholu ludzi starszych w domach pomocy społecznej, (2009); Obowiązki fachowo pomagających w domach pomocy społecznej dla seniorów, (2009); Zadania lokalnych organizacji pozarządowych i instytucji wsparcia społecznego (2010); Opinie osób starszych na temat stanu zdrowia i systemu lecznictwa w Polsce (komunikat z badań) (2010); Determinanty jakości życia mieszkańców domów pomocy społecznej dla seniorów (2010); Specyfika psychologii gerontologicznej (2011); Praca socjalna w domu pomocy społecznej dla osób starych (2011); Determinanty jakości życia seniorów w domu pomocy społecznej (2012); O standaryzacji domów pomocy społecznej (2012); Znaczenie wsparcia wolontariatu osób w podeszłym wieku (2012); Znaczenie wsparcia wolontariatu osób w podeszłym wieku (2012); Domy pomocy społecznej jako forma pomocy i opieki dla seniorów (2012); Dom Domy pomocy społecznej jako forma pomocy i opieki dla seniorów ( 2013); Metody pracy socjalnej w DPS dla osób starszych (2014).
Już we wczesnym okresie młodzieżowym charakteryzował się znacznym zaangażowaniem na rzecz lokalnego środowiska. W rodzinnej wsi (Stare Nakonowo) był przewodniczącym Koła Związku Młodzieży Wiejskiej, prowadził miejscowe kółko teatralne, wystawiając z miejscową młodzieżą wiele sztuk teatralnych. Ponadto organizował liczne imprezy kulturalne i festyny. Młodzież z koła ZMW systematycznie pogłębiała wiedzę rolniczą poprzez udział w olimpiadach i wystawach rolniczych, zwiedzała wzorowo prowadzone ośrodki rolnicze. Ponadto we wsi z jego inicjatywy w okresie zimowym, zorganizowano trzy stopnie z przysposobienia rolniczego, a po ich zakończeniu uczestnicy zdali z sukcesem końcowy egzamin w Technikum Rolniczym w Starym Brześciu. Aktywność miejscowej młodzieży była skierowana także w stronę Kościoła Parafialnego w Kruszynie (organizowanie jasełek, śpiew chóralny, procesje).
Podczas studiów na UMK w Toruniu pełnił funkcję Przewodniczącego Rady Studentów, brał w posiedzeniach Rady Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi. Był też przewodniczącym Koła Naukowego Biologów, organizując szereg rajdów i wycieczek przyrodniczych. Był wzorowym studentem, czego dowodem jest fakt, że od trzeciego roku był stypendystą naukowym i wydał dwie naukowe publikacje.
Jako Prezes Zarządu SKR wykazywał się wyjątkową aktywnością na rzecz lokalnego środowiska, a jego działalność społeczna była wysoko ceniona przez miejscowa ludność, gminne władze i organizacje: POP, kółka rolnicze i kołach gospodyń wiejskich itp. Jako Prezes Zarządu Spółdzielni Kółek Rolniczych w Skępem dołożył starań w zakresie pobudowania suszarni zielonek i okopowych oraz mieszalni, których produkty były wykorzystywane pod potrzeby siedmiu tuczarń z terenu województwa włocławskiego. Ponadto był założycielem Przyzakładowej Spółdzielni Mieszkaniowej w Skępem na bazie czterech bloków, z 60 mieszkaniami. Bloki te były pobudowane przez ekipę remontowo-budowlaną SKR. Dzisiaj Spółdzielnia Mieszkaniowa w Skępem nadal funkcjonuje jako prężna, ale już samodzielna organizacja, poszerzając swoją bazę mieszkaniową. Ponadto w SKR utworzono zakład szwalniczy (w budynku po Szkole Podstawowej w Likcu), w którym szyto rajstopy, gdzie znalazło pracę 100 kobiet. W nowo pobudowanym Warsztacie Mechanicznym produkowano części zamienne do samochodów ciężarowych przez 40 mechaników. Warsztat funkcjonował w kooperacji z Zakładami Przemysłu Samochodowego ,,Polmo” w Tczewie. W kierowanej przez niego Spółdzielni Kółek Rolniczych było prowadzone Gospodarstwo Rolne na 520 hektarów ziemi. Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Skępem była traktowana jako najbardziej nowoczesna i dobrze funkcjonująca organizacja, był to obiekt często stawiany jako wzorowy i często zwiedzany przez delegacje krajowe i zagraniczne. System zarządzania SKR, oparty na pracy członków Spółdzielni, a nie pracowników, uchodził za bardziej wydajny, stąd wdrażało go szereg SKR-ów.
Jako dyrektor Domu Pomocy Społecznej za sprawą szeregu inwestycji i zmian organizacyjnych doprowadził placówkę do pełnej standaryzacji, przez co stała się ona nowoczesną i bardziej ,,przyjazną” dla jej mieszkańców. Zadbał o integrację mieszkańców DPS z seniorami z Klubów Seniora z całego województwa włocławskiego, która przekładała się na spotkania integracyjne i przyjaźnie mieszkańców DPS z seniorami w środowisku lokalnym. Ponadto powołał i prowadził przez 15 lat Zespół Artystyczny ,,Biesiada”, składający się z mieszkańców i pracowników DPS oraz sympatyków zespołu. Zespół ten koncertował w całym kraju: w DPS, w Klubach Seniora, sanatoriach itp. , brał też udział w licznych przeglądach twórczości artystycznej, otrzymując liczne nagrody i wyróżnienia.
Jako wykładowca w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, w Radiu Maryja wielokrotnie głosił własne felietony oraz brał udział w audycjach telewizyjnych w Telewizji TRWAM.
Członek Polskiego Towarzystwo Gerontologicznego (1996), Stowarzyszenia Gmin Ziemi Dobrzyńskiej (1996), Dobrzyńskiego Towarzystwa Naukowego (2007) oraz Krajowego Stowarzyszenia Menadżerów Pomocy Społecznej (2005).Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1989), Srebrnym Krzyżem Zasługi (1984), Medalem 40-lecia Polski Ludowej (1984), Zasłużony Działacz Ruchu Ludowego (1982) oraz Złotą Odznaką za Zasługi dla woj. włocławskiego (1988).W 2010 r. nagrodzony przez Marszałka Sejmiku Kujawsko-Pomorskiego za wybitne osiągnięcia na rzecz mieszkańców DPS.Ożeniony z Anną z d. Pawlak (1974), ma dwoje dzieci: Łukasza Piotra (ur. 1975) i Magdalenę (ur. 1981).
Rada Miejska w Lipnie nadała dr. Andrzejowi Mielczarkowi tytuł „Zasłużony dla Miasta Lipna” uchwałą nr XLV/438/2014 z dnia 17 września 2014 roku, przyjętą przez aklamację.
