NIE MÓWIĘ SZEPTEM GDY PYTAJĄ SKĄD JESTEM

Wtorek 19 marca 2024 r.
Imieniny obchodzą Józef, Bogdan, Marek

Ratusz Miejski

Piętrowy Ratusz murowany według większości źródeł historycznych został zbudowany w 1836 roku. Niektóre jednak z regionaliów podają, że powstał on po  1831roku.1

Pierwotnie budynek posiadał drewnianą wieżę z zegarem.2

W gmachu znajdowały się 22 pomieszczenia biurowe, odwach czyli areszt oraz mieszkanie dla burmistrza.3

Budynek Ratusza usytuowany jest kalenicowo w południowej pierzei placu. Zbudowany został na rzucie przybliżonym do kształtu kwadratu. Na osi frontowej budynek ma ryzalit. Od tylnej strony gmach ma nowszą przybudówkę z przełomu lat 70. - 80. oraz bramę wjazdową. Układ wnętrz jest dwutraktowy z zachowaną pierwotną klatką schodową. Budynek częściowo jest podpiwniczony.

Frontowa elewacja Ratusza jest pięcioosiowa z zamkniętym półkoliście wejściem w osi skrajnej. Trójosiowy ryzalit zaś zwieńcza niski trójkątny szczyt na tle attykowego muru schodkowego.4 Dach budynku jest siodłowy, pokryty blachą.

Zwieńczeniem ratusza jest czteroboczna wieżyczka obita dziś już blachą i zakończona żeliwną balustradą. Na wierzchołku wieżyczki jest rzeźba aniołka z datą 1878, rzekomo wykonana przez miejscowego blacharza Jerzego Chałupca, będącego ojcem sławnej aktorki Poli Negri. W rzeczywistości wątpliwe jest, aby Chałupiec mógł być twórcą tej rzeźby, ponieważ do Lipna przybył on z żoną dopiero na przełomie 1892 i 1893 roku. Możliwe jednak, że dokonywał jakiś jego przeróbek, czy napraw.

Dawniej gmach Ratusza jako reprezentacyjne miejsce miasta stanowił też  obiekt do uwieczniania ważnych wydarzeń. Jako, że Lipno było miastem o licznie reprezentowanych rzemieślnikach bardzo uroczyście obchodzono rzemieślnicze święta. W dniu 29 stycznia 1929 w 110 rocznicę śmierci szewca Jana Kilińskiego staraniem zarówno cechów rzemieślniczych, jak i Zarządu Miasta Lipna ufundowano i zawieszono tablicę upamiętniającą Jana Kilińskiego na budynku magistratu.5

Poświęcenie sztandaru 119 Harcerskiej Drużyny Mazowieckiej przed gmachem magistratu w dn, 08.10.1936r. – na pierwszym planie nauczycielka, opiekunka lipnowskich harcerek Zofia Kuźniakówna, przy mównicy burmistrz Z. Uzarowicz, w tle na budynku ratusza widoczny fragment tablicy upamiętniającej Jana Kilińskiego.
Tablica ta nie przetrwała jednak wojny. Dziś na tym miejscu wisi natomiast tablica upamiętniająca burmistrza Zygmunta Uzarowicza odsłonięta w 59 rocznicę jego śmierci t.j. w dniu 9 marca 2001 roku z inicjatywy powstałego na tę okoliczność „Obywatelskiego Komitetu Uczczenia Pamięci Burmistrza Lipna Zygmunta Uzarowicza”.6

Urzędujący przed ponad siedemdziesięciu laty burmistrz Uzarowicz oprócz wielu dokonań na rzecz miasta był też wielkim estetą i dbał o wygląd zewnętrzny gmachu Ratusza, chcąc dawać dobry przykład dla mieszkańców, aby również dbali o estetykę budynków miejskich. To właśnie z inicjatywy burmistrza Uzarowicza w grudniu 1928 roku w Lipnie powstało Towarzystwo Upiększania Miasta. Towarzystwo to organizowało konkursy na najładniejszy balkon, najładniejszy ogródek i najładniejsze sklepowe okno wystawowe. Zwycięzcy tych konkursów otrzymywali pamiątkowe dyplomy, a dozorcy wzorowo prowadzonych posesji nagrody pieniężne.7

Obecne władze od 2007 roku począwszy wzorem przedwojennego legendarnego włodarza Zygmunta Uzarowicza chcąc zachęcić mieszkańców o dbałość swych budynków i posesji rokrocznie organizują konkursy na najładniejszy balkon, bożonarodzeniową dekorację okien, budynków i posesji oraz najładniejszy przydomowy ogródek. Władze zadbały też o nowe dekoracje okolicznościowe na Ratuszu i ulicach miasta. Od 2007 roku przed świętami Bożego Narodzenia na wieży ratuszowej pojawiają się nowoczesne iluminacje świetlne oraz strojony jest balkon.

 

     


Natomiast przed świętami Bożego Narodzenia w 2008 roku po raz pierwszy w historii miasta na placu przed Ratuszem stanęła szopka betlejemska ufundowana również przez obecne władze.

Dziś po kilku modernizacjach i przebudowach Ratusz ma 25 pomieszczeń i 4 łazienki. Budynek nadal jest siedzibą miejskich władz samorządowych. Dawniej nazywany był jednak potocznie Magistratem a dziś Urzędem Miejskim.

Od czasów II wojny światowej nie było już jednak zegara na wieży ratuszowej. Od czasów wojny nie mieszkali już też w Ratuszu burmistrzowie ze swoimi rodzinami, tak jak to miało miejsce przed siedemdziesięciu dwu laty. Ostatni przedwojenny burmistrz Zygmunt Uzarowicz wraz z żoną Olgą i córką Marią zajmowali mieszkanie z oknami i balkonem od frontowej strony budynku, gdzie dziś mieści się gabinet obecnego burmistrza.

Przed II wojną światową zgodnie z przekazami naszych przodków przy placu, przy którym usytuowany jest Ratusz dwa razy w tygodniu odbywały się targi a sześć razy do roku jarmarki. Te częste zgromadzenia miejscowej ludności w celach handlowych były dużym udogodnieniem dla władz miejskich w dobie kiedy nie było tylu mediów co obecnie. W przypadku konieczności wygłoszenia jakiegoś komunikatu, pracownik magistratu wychodził przed Ratusz z tzw. drewnianą sznarą obwieszczającą, że należy zachować ciszę i wówczas wygłaszał komunikat. Ponadto w okresie międzywojennym z okazji ważnych uroczystości z wieży ratuszowej wygrywany był hejnał, jak np. miało to miejsce w 1933 roku z okazji obchodów 250 – lecia Odsieczy Wiedeńskiej.8

Przed wojną budynek magistracki raz do roku w obchodzoną w mieście uroczystość Bożego Ciała był przystrajany w kwiaty i brzozowe gałązki przez pracowników a także mieszkańców Placu Dekerta.

Od 1990 roku, czyli od powstania III Rzeczpospolitej, kiedy stanowisko burmistrza w Lipnie objął Ryszard Paprota, ponownie przywrócono tę tradycję. Od dwudziestu lat ponownie pracownicy Urzędu Miasta w dzień Bożego Ciała zbierają się w godzinach rannych przed Ratuszem i stroją go kwiatami i brzozą, co wpisało się już w lokalną tradycję.

Obecnie zakończono rewitalizację Placu Dekerta oraz gmachu Ratusza Miejskiego. 26 września 2011 roku na wieży pojawił się stylowy zegar z kurantem, który w okresie świąt Bożego Narodzenia wygrywa o pełnych godzinach melodie kolęd. Ponadto odnowiono elewację budynku, wymieniono stolarkę okienną i pokrycie dachowe.

 

        

Ratusz to bez wątpienia ciekawy budynek bez którego centralny plac miasta nie miałby tak uroczego wyglądu o historycznym klimacie.
Lipnowski Ratusz jest nie tylko szczególnym miejscem dla przeciętnego mieszkańca, jest on też natchnieniem dla wielu lokalnych artystów. Lipnowski grafik ś.p. Rajmund Lewandowski był twórcą linorytu pt. „Ratusz”. Artysta plastyk Mikołaj Konczalski zaś jest twórcą pastelu pt. „Ratusz w Lipnie".9 Natomiast nieżyjąca już miejscowa poetka Jadwiga Jałowiec w wierszu pt. „Na Placu Dekerta” poświęca kilka słów temu szczególnemu miejscu pisząc:

Nad galeryjką miejskiego ratusza
błyszczy trąbka blaszanego anioła
i zawsze jednako wzrusza,
gdy w południe
dzwon z kościelnej wieży
Anioł Pański obwoła.

Ratusz Miejski zapewne nadal będzie inspiracją dla wielu artystów, a dzięki przeprowadzonej rewitalizacji będzie służył jeszcze wiele lat mieszkańcom miasta.

________________________________________________________

1. Krajewski M. Mietz A. "Zabytki Ziemi Dobrzyńskiej - przewodnik biograficzny", Włocławek 1996 rok, s. 72
2. "Kłosy" nr 384/1872 r., s. 307
3. "Ziemia". Dwutygodnik krajoznawczy Ilustrowany - Organ Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego nr 17/1926, s. 226
4. Katalog zabytków sztuki w Polsce. Tom XI Województwo Bydgoskie. Zeszyt 9 - Powiat Lipnowski [w:] Chrzanowski T., Kornecki M., Warszawa 1969, s. 31
5. "Życie Włocławka i okolicy"nr 2/1929, s. 31
6. Góźdź Z. Zygmunt UZarowicz 1892 - 1942., Bene Merentez., Lipno 2001, s. 3
7. "Głos Lipnowski", 1936 r., s. 5.
8. "Słowo Pomorskie" 1933 r., nr 219, s. 6.
9. Konczalski M. Ojcowizna., Toruń 2001, s. 5


Dorota Kostecka
Krzysztof Kostecki
 

https://umlipno.bipgov.net/p,wybory_samorzadowe_2024,368.htmlhttp://www.umlipno.pl/,page,sesje_rady_miejskiej_w_lipnie,332.htmlhttp://umlipno.esesja.pl https://umlipno.pl/download/1687325319.pdfhttps://umlipno.pl/download/1704795042.pdfhttps://umlipno.pl/pl,news2,cieple_mieszkanie_%E2%80%93_informacja_o_programie,6034.htmlhttps://www.umlipno.pl/pl,page,podatki_2024,342.htmlhttps://umlipno.pl/pl,page,program_czyste_powietrze,333.htmlhttp://umlipno.pl/pl,news2,rewitalizujemy_lipno_–_konsultacje_spoleczne,2954.html#tresc_stronyhttps://umlipno.pl/download/1663589098.jpghttp://www.zone.gunb.gov.pl/https://umlipno.pl/pl,news2,centralna_eidencja_emisyjnosci_budynkow_,5284.htmlhttp://www.umlipno.pl/pl,news2,ue_-_projekty,3750.html#tresc_stronyhttps://www.umlipno.pl/pl,page,straz_miejska_w_lipnie,337.htmlhttps://www.umlipno.pl/pl,news2,fundusz_drog_samorzadowych,4749.htmlhttps://www.umlipno.pl/pl,news2,rfil,5845.htmlhttps://umlipno.pl/download/1663568852.jpghttp://www.policja.pl/pol/mapa-zagrozen-bezpiecze/33880,dok.htmlhttps://umlipno.pl/pl,news2,ambulans_do_pobierania_krwi_od_dawcow_honorowych_%E2%80%93_harmonogram_na_2024_rok,6553.htmlhttps://www.youtube.com/watch?v=pFnwjGeNvq0&feature=youtu.behttp://um-lipno.esog.pl/https://www.strefa.gda.pl/https://umlipno.pl/download/1578639026.pdfhttps://voxly.pl/lipnohttp://www.umlipno.pl/pl,page,partnerzy_lipnowskiej_karty_duzej_rodziny_i_karty_seniora,269.htmlhttp://mlipno.e-mapa.net/https://mikroporady.pl/pytania-do-ekspertahttp://umlipno.pl/userfiles//salaślubów.jpghttp://www.umlipno.pl/pl,news2,nakretki_dla_igora,3509.html#tresc_stronyhttps://meteo.imgw.pl/dyn/?osmet=truehttps://internet.gov.pl/http://www.niebieskalinia.kujawsko-pomorskie.pl/kujawsko-pomorska-niebieska-linia,2,l1.htmlhttp://www.indexfirm.pl/gablota/miasto/1631/LIPNOhttp://www.rekultywacja.kujawsko-pomorskie.pl/
pomoc
pomoc