Od 1 marca obowiązywać będą nowe wysokości dodatków i świadczeń wypłacanych wraz z emeryturą lub rentą albo niezależnie od nich. Kwoty dodatków i świadczeń pieniężnych waloryzowane są wskaźnikiem waloryzacji 107 proc. Najpopularniejszy z nich dodatek pielęgnacyjny będzie wynosił 256,44 zł brutto.
Od 1 marca 2022 r. kwoty dodatków i świadczeń wynoszą:
i do samodzielnej egzystencji – 384,66 zł
Ryczałt energetyczny – 192,58 zł
1 marca zmieniają się graniczne kwoty przychodu dla pracujących rencistów i emerytów, którzy nie ukończyli powszechnego wieku emerytalnego (60 lat kobieta/65 lat mężczyzna). Będą wyższe, dzięki czemu seniorzy będą mogli więcej dorobić do swoich świadczeń.
Nowe graniczne kwoty przychodu zmieniają się co trzy miesiące, a ich wysokość zależy od przeciętnego wynagrodzenia za pracę. Nowe limity będę obowiązywać od 1 marca do końca maja 2022 r. i w zależności od tego, czy nie przekroczyliśmy pierwszego, czy też drugiego progu limitu możemy zarobić więcej o ok. 236 zł lub 439 zł – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Pierwszy próg przychodu wynosi 70% przeciętnego wynagrodzenia. Od marca to 4196,60 zł brutto. Zarobki do tej kwoty nie spowodują zmniejszenia świadczenia. Jeśli przychód będzie wyższy niż 130% przeciętnego wynagrodzenia, od marca to 7793,70 zł brutto, to ZUS może zawiesić wypłacaną emeryturę lub rentę. Co ważne od tego roku takie same zasady obowiązują osoby pobierające renty socjalne. Świadczenia te nie są już zawieszone po przekroczeniu pierwszego progu limitu, czyli 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia – wyjaśnia rzeczniczka. Natomiast jeśli przychód przekroczy 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie będzie wyższy aniżeli 130 proc. tego wynagrodzenia, to świadczenie zostanie zmniejszone o kwotę przekroczenia. W sytuacji gdy kwota przekroczenia jest wyższa niż kwota maksymalnego zmniejszenia, to o kwotę:
691,94 zł – emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
518,99 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
588,19 zł – renta rodzinna dla jednej osoby.
Wysokością przychodów nie muszą przejmować się emeryci, którzy ukończyli powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn). Wyjątek od tej zasady stanowią ci emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, czyli od marca tego roku do 1338,44 zł brutto. Wówczas, jeżeli przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimum to, emerytura będzie wypłacana w niższej kwocie, a więc bez dopłaty do wysokości minimalnej.
Bez ograniczeń mogą również dorabiać niektórzy renciści. Chodzi o osoby, które pobierają renty inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową. Ten przywilej dotyczy również rent rodzinnych przysługujących po uprawnionych do tych świadczeń. Zarobkować bez ograniczeń mogą także osoby pobierające rentę rodzinną, która kwotowo jest korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego.
Wcześniejsi emeryci i renciści, którzy dodatkowo pracowali w 2021 roku, muszą pamiętać by do końca lutego poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o dodatkowych przychodach. Chodzi między innymi o ubiegłoroczne wynagrodzenia z umowy o pracę, umowy-zlecenia czy też przychody z prowadzenia działalności gospodarczej albo z tytułu bycia członkiem rady nadzorczej.
Renciści i emeryci, którzy nie ukończyli powszechnego wieku emerytalnego (60 lat kobieta/65 lat mężczyzna), a osiągnęli w zeszłym roku dodatkowy przychód, są zobowiązani do końca lutego poinformować ZUS o uzyskanych kwotach wynagrodzeń. Rozliczenie z dodatkowego przychodu dotyczy także wcześniejszych emerytów i rencistów, którzy w ubiegłym roku pracowali za granicą – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Informacja o przychodach potrzebna jest do rozliczenia wypłacanego świadczenia. Rozliczenie jest konieczne, ponieważ wcześniejszych emerytów i rencistów obowiązują limity w dorabianiu do świadczeń. Przychody rozlicza się na podstawie zaświadczenia z zakładu pracy emeryta lub rencisty. Świadczenie może zostać rozliczone rocznie lub miesięcznie. Aby umożliwić rozliczenie świadczenia w najkorzystniejszy sposób, warto przedłożyć zaświadczenie o kwocie zarobków osiągniętych w poszczególnych miesiącach. Zaś osoby, które prowadzą własną działalność gospodarczą, piszą oświadczenie samodzielnie. Ich przychodem jest deklarowana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne - wyjaśnia rzeczniczka.
Kto nie musi rozliczać przychodu
Co do zasady emeryci, którzy ukończyli powszechny wiek emerytalny wynoszący 60 lat – kobiety, 65 lat – mężczyźni mogą dorabiać bez ograniczeń i nie muszą informować ZUS-u o zarobkach. Jeśli jednak osiągnęli ten wiek w trakcie 2021 roku, to muszą rozliczyć się w ZUS z zarobków uzyskanych w miesiącach przed ukończeniem wieku emerytalnego.
Limity w dorabianiu nie dotyczą także osób pobierających rentę rodzinną, która kwotowo jest korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego. Wysokością przychodów nie muszą przejmować się także osoby, które otrzymują emeryturę częściową, rentę inwalidy wojennego, inwalidy wojskowego, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową lub rentę rodzinną po takim inwalidzie. Informacji o zarobkach nie muszą także składać uczniowie szkół ponadpodstawowych i studenci, którzy nie ukończyli 26 lat, a są zatrudnieni na umowie zlecenia lub agencyjnej (za wyjątkiem uczniów pobierających renty socjalne).
Kiedy ZUS zmniejszy lub zawiesi świadczenie
Pracujących rencistów i niektórych emerytów obowiązują limity jakie mogą dorobić do swoich świadczeń. Jeśli dodatkowe zarobki nie przekroczą 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, to emerytura lub renta będzie wypłacana w pełnej wysokości. Jeśli natomiast przekroczą ten limit, świadczenie jest zmniejszane. Natomiast po przekroczeniu drugiego progu- 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia wypłata świadczenia za dany miesiąc zostaje zawieszona.
Ile mogliśmy zarobić w ubiegłym roku
|
Okres |
Kwoty równe 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia |
Kwoty równe 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia |
|
1-2/2021 |
3 618,30 zł |
6 719,70 zł |
|
3-5/2021 |
3 820,60 zł |
7 095,40 zł |
|
6-8/2021 |
3 977,10 zł |
7 386,10 zł |
|
9-11/2021 |
3 853,20 zł |
7 155,90 zł |
|
12/2021 |
3 960,20 zł |
7 354,50 zł |
|
Graniczne kwoty przychodu dla 2021 |
46 149,50 zł |
85 706,10 zł |
Tylko do 28 lutego br. osoby uprawnione do tzw. emerytury EWK, które w dalszym ciągu sprawują opiekę nad dzieckiem wymagającym stałej opieki, mogą złożyć wniosek o świadczenie wyrównawcze z wyrównaniem od 1 stycznia br. Po tej dacie świadczenie będzie przyznawane od miesiąca złożenia wniosku. Dotyczy to tych, których pobierane obecnie emerytury EWK są niższe niż świadczenie pielęgnacyjne.
W województwie kujawsko-pomorskim ZUS wypłaca 1256 wcześniejszych emerytur z tytułu opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki, czyli tzw. emerytur EWK. Większość z nich wypłacana jest w kwocie 1250,88 zł brutto. Od tego roku osoby pobierające niskie emerytury EWK mogą złożyć wniosek o przyznanie świadczenia wyrównawczego podwyższającego ich emerytury do wysokości świadczenia pielęgnacyjnego, które od 2022 r. wynosi 2119 zł. Do tej pory do placówek ZUS w naszym regionie wpłynęło 418 wniosków o świadczenia wyrównawcze – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Co ważne, aby otrzymać świadczenie wyrównawcze od stycznia, należy złożyć wniosek do końca lutego br. Wnioski o świadczenie należy składać do organu, który obecnie wypłaca emeryturę EWK np. do ZUS-u, lub innego organu emerytalno-rentowego– dodaje rzeczniczka.
Zmiana przepisów od stycznia 2022 r. w zakresie wyboru świadczenia korzystniejszego wypłacanego z ZUS lub MOPS, GOPS
Osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne z MOPS-u, GOPS-u czy innych instytucji, które po 1 stycznia 2022 r. złożyły wniosek do ZUS-u np. o emeryturę czy rentę z tytułu niezdolności do pracy, mogą wybrać, które świadczenie dla nich jest korzystniejsze i które chcą mieć wypłacane. Nie można pobierać obu świadczeń. Dotyczy to także wniosków złożonych po 1 stycznia o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, rodzicielskie świadczenie uzupełniające czy rentę rodzinną z tytułu śmierci małżonka przyznaną w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej z innym świadczeniem emerytalno-rentowym.
W niektórych przypadkach świadczenie emerytalno-rentowe, ustalone w kwocie niższej niż świadczenie pielęgnacyjne, może być korzystniejsze z uwagi na możliwość zarobkowania albo możliwość uzyskania tzw. 13-tej i 14-tej emerytury. Możliwe są też przypadki, w których wyższe świadczenie emerytalno-rentowe, może być świadczeniem mniej korzystnym dla zainteresowanego od świadczenia pielęgnacyjnego np. ze względu na dokonywane potrącenia na rzecz komornika.
Decyzja o wyborze korzystniejszego świadczenia należy do klienta. Jeśli chce otrzymywać świadczenie z ZUS, to musi o tym powiadomić ZUS, odsyłając lub składając osobiście w placówce ZUS uzupełniony wniosek o podjęcie wypłaty świadczenia. Wniosek o podjęcie wypłaty powinien być złożony jak najszybciej. Jeśli taki wniosek zostanie zgłoszony po uprawomocnieniu się decyzji przyznającej świadczenie z ZUS, to podjęcie wypłaty świadczenia nastąpi od miesiąca zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia. Jeśli klient nie zrobi nic lub wskaże, że wybiera świadczenie pielęgnacyjne, to ZUS zawiesi prawo do emerytury czy renty do czasu złożenie wniosku o podjęcie jej wypłaty.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zakończył wysyłkę PIT-ów do osób, które w ubiegłym roku chociaż raz pobrały świadczenie z ZUS, np. emeryturę, rentę lub zasiłek. Deklaracje otrzymało ponad 10 mln świadczeniobiorców, w tym 526,5 tys. z naszego regionu.
Tak jak w ubiegłym roku, ZUS nie rozlicza świadczeniobiorców z nadpłatą podatku. Roczne obliczenie podatku jest sporządzane tylko dla podatników z kwotą niedopłaty podatku oraz dla podatników z saldem podatku równym 0. W zależności od tego, jaki PIT otrzymaliśmy z ZUS czy jest to PIT-40A, PIT-11A czy PIT-11 będziemy wiedzieć, czy ZUS dokonał za nas rozliczenia podatkowego, czy też musimy sami rozliczyć się z urzędem skarbowym– informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Jeżeli emeryt lub rencista otrzymał PIT-40A oznacza to, że jego deklaracja podatkowa jest już całkowicie rozliczona przez ZUS i nie musi nic robić, chyba że chce skorzystać z przysługujących dla niego odliczeń. Wówczas rozlicza się samodzielnie. Na odwrocie PIT z ZUS są informacje, które kwoty należy przenieść do zeznania podatkowego.
Świadczeniobiorca, który otrzymał z ZUS-u PIT-11A lub PIT-11 może samodzielnie rozliczyć sięz urzędem skarbowym lub poczekać do 30 kwietnia - wtedy Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) automatycznie zaakceptuje PIT-37 za 2021 r. w usłudze Twój e-PIT na stronie podatki.gov.pl.
Warto również przypomnieć, że ZUS nie wysyła z urzędu PIT po zmarłym małżonku, małżonce. Jeżeli chcemy wspólnie rozliczyć się ze zmarłym, to należy pisemnie lub osobiście wystąpić do ZUS o PIT– tłumaczy rzeczniczka.
1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego
Emeryci lub renciści mogą przekazać 1% podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego (OPP). Jeśli jest to ta sama organizacja co w ubiegłym roku, nie muszą nic robić. Urząd skarbowy zrobi to za nich, w usłudze Twój e-PIT. Jednak wskazana w ubiegłym roku OPP musi być w aktualnym wykazie OPP. Jeżeli świadczeniobiorcy chcą przekazać 1% podatku na rzecz innej niż w ubiegłym roku OPP to powinni wypełnić druk PIT-OP i przekazać do swojego urzędu skarbowego.
Warto wiedzieć!
Swój PIT z ZUS można pobrać także przez internet. Wystarczy zalogować się na swój profil na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. PIT dostępny jest w zakładce "Świadczeniobiorca".
Od 1 marca 2022 r. zmienia się kwota graniczna, na podstawie której ustala się prawo i wysokość świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji tzw. „500 plus dla niesamodzielnych”. Teraz to 1772,08 zł, od marca 1896,13 zł.
Zmiana progu dochodowego nie oznacza, że osoby pobierające świadczenie muszą na nowo złożyć wniosek. Wniosek należy złożyć jeśli upłynął okres, na który została orzeczona niezdolność do samodzielnej egzystencji lub jeśli nowy próg dochodowy obecnie pozwala na uzyskanie świadczenia – informuje Krystyna Michałek, rzecznik regionalny ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Świadczenie uzupełniające mogą otrzymać osoby, które ukończyły 18 lat, mieszkają na terytorium Polski i są niezdolne do samodzielnej egzystencji, czyli potrzebują pomocy innej osoby w zaspakajaniu podstawowych potrzeb życiowych takich jak przygotowywanie posiłków, mycie itd. Prawo do świadczenia 500 plus dla niesamodzielnych zależy również od łącznej wysokości przysługujących świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych.
Od 1 marca łączna kwota brutto emerytury, renty albo innych świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych lub świadczeń z zagranicznej instytucji właściwej do spraw emerytalno-rentowych nie może przekroczyć 1896,13 zł – mówi Krystyna Michałek
Świadczenia finansowane ze środków publicznych to np. emerytury czy renty wypłacane przez ZUS, KRUS i inne organy. Do tej grupy zaliczają się również świadczenia z pomocy społecznej o charakterze innym niż jednorazowe, np. zasiłki stałe, dodatek mieszkaniowy. Na stronie internetowej ZUS oraz w placówkach ZUS dostępny jest katalog świadczeń finansowanych ze środków publicznych.
Nie zawsze będzie to 500 zł
Świadczenie uzupełniające nie zawsze będzie wypłacone w pełnej wysokości 500 zł. Jeśli osoba uprawniona pobiera emeryturę, rentę lub inne świadczenie finansowane ze środków publicznych i łączna kwota brutto tych świadczeń wynosi więcej niż 1396,13 zł, a nie przekracza 1896,13 zł, wysokość świadczenia uzupełniającego będzie niższa niż 500 zł. Będzie to różnica między kwotą 1896,13 zł, a łączną kwotą przysługujących świadczeń. Na przykład jeżeli suma obecnie pobieranych świadczeń wynosi 1500 zł, to świadczenie uzupełniające jest przyznawane w kwocie 396,13 zł. Świadczenie może być przyznane nawet w kwocie kilku złotych, jeżeli dana osoba osiąga dochód bliski 1896,13 zł brutto.
Więcej informacji na temat świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji można znaleźć na stronie internetowej ZUS.
Źródło: nadesłane, Krystyna Michałek regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim
