Wnioski o świadczenie wychowawcze 500 plus na nowy okres świadczeniowy można składać tylko do końca czerwca tego roku. Jeśli rodzic spóźni się i złoży wniosek po terminie, to świadczenie otrzyma od miesiąca złożenia wniosku. Wyjątek stanowią rodzice, którym urodziło się dziecko. Oni mają trzy miesiące na złożenie wniosku.
Już od lutego rodzicie i opiekunowie mogą składać elektronicznie wnioski o świadczenie wychowawcze 500 plus na nowy okres świadczeniowy, który będzie obowiązywał od 1 czerwca tego roku do 31 maja roku następnego. Do ZUS-u w całym kraju na nowy okres wpłynęło elektronicznie ponad 3,8 mln wniosków o 500 plus dotyczących 5,9 mln dzieci. W regionie takich wniosków złożono ponad 207 tys. na blisko 316,5 tys. dzieci – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego
Rodzice, którzy do 30 kwietnia złożyli prawidłowo wypełniony wniosek o 500 plus na nowy okres, pierwszą wypłatę świadczenia otrzymają do 30 czerwca. Jeśli złożyli wniosek w maju- do 31 lipca, w czerwcu – do końca sierpnia. Natomiast w sytuacji, gdy rodzic złoży wniosek po terminie, czyli po 30 czerwca tego roku świadczenie będzie przyznane od miesiąca złożenia wniosku. Jeśli wniosek złoży na przykład w lipcu, to straci świadczenie za czerwiec, a wypłata pieniędzy dotrze na konto dopiero do 30 września 2022 r. Wyjątek stanowią rodzice, którym urodziło się dziecko. Oni mają trzy miesiące na złożenie wniosku. Jeżeli zrobią to w ciągu trzech miesięcy od dnia narodzin, otrzymają świadczenie z wyrównaniem – wyjaśnia rzeczniczka.
Wypłaty świadczenia wychowawczego 500 plus na okres świadczeniowy będą realizowane w dziesięciu terminach płatności: 2, 4, 7, 9, 12, 14, 16, 18, 20, 22 dzień każdego miesiąca. Jeżeli wniosek o świadczenie wychowawcze, na nowy okres świadczeniowy został rozpatrzony do końca maja br., termin pierwszej wypłaty w czerwcu będzie terminem, w którym świadczenie będzie wypłacane również w kolejnych miesiącach. Natomiast w sytuacji, gdy wniosek o świadczenie wychowawcze zostanie rozpatrzony po maju br., wówczas pierwsza płatność świadczenia zostanie zrealizowana w najbliższym technicznie możliwym terminie dziennym, a kolejne płatności świadczenia zostaną zrealizowane w ustalonym stałym terminie płatności.
Co do zasady świadczenie wychowawcze przysługuje w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko do ukończenia przez nie 18 lat. Tylko w dwóch sytuacjach ZUS wypłaci je w niższej wysokości - gdy dziecko urodzi się albo ukończy 18 lat w trakcie miesiąca.
Wniosek o świadczenie 500 plus można złożyć wyłącznie elektronicznie przez PUE ZUS, bankowość elektroniczną lub portal Empatia. Uchodźcy z Ukrainy wniosek składają tylko przez PUE ZUS. Świadczenie przekazywane jest w formie bezgotówkowej na wskazany we wniosku numer rachunku.
Rodzice, którzy złożyli wniosek o tzw. żłobkowe do końca maja 2022 r., mogli uzyskać dofinansowanie nawet wstecz, za okres od stycznia 2022 r., jeśli dziecko w tym czasie uczęszczało do żłobka, klubu dziecięcego lub dziennego opiekuna. Od czerwca mogą ubiegać się o dofinansowanie jedynie na bieżąco.
Od kwietnia rodzice składają wnioski o dofinansowanie pobytu dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Wnioski wpływają do ZUS wyłącznie elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS, Portal Emp@tia i bankowość elektroniczną. Na konta placówek w ramach żłobkowego ZUS przelał już ponad 86 mln złotych. Dofinansowanie objęło ponad 65 tys. dzieci – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego
Dofinansowanie przysługuje na dziecko, na które rodzic nie otrzymuje rodzinnego kapitału opiekuńczego (RKO). Na przykład rodzic może otrzymać dofinansowanie na pierwsze dziecko albo na kolejne dziecko, które ma mniej niż 12 miesięcy lub więcej niż 35 miesięcy. Wysokość dofinansowania to maksymalnie 400 zł miesięcznie, jednak nie więcej niż faktyczna opłata ponoszona przez rodziców za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Dofinansowanie nie obejmuje kosztów wyżywienia dziecka.
Aby skorzystać z dofinansowania, dziecko musi uczęszczać do żłobka lub klubu dziecięcego wpisanego do rejestru żłobków i klubów dziecięcych. Bardzo ważne jest, aby placówki uzupełniły za wszystkie właściwe miesiące odpowiednie dane, które potrzebne są, aby automatycznie przyznać dofinansowanie. Brak wypełniania przez żłobki właściwych danych lub nieścisłości mogą powodować wydłużenie czasu oczekiwania na środki lub w pewnych wypadkach uniemożliwiać ich wypłatę. O kwocie środków przekazanej przez ZUS na rachunek placówki poinformujemy rodziców poprzez umieszczenie informacji na ich profilu PUE ZUS – wyjaśnia Krystyna Michałek.
Mamy, które zrezygnowały z pracy lub jej nie podjęły, aby wychowywać przynajmniej czwórkę dzieci i tym samym nie wypracowały choćby minimalnej emerytury, mogą liczyć na wsparcie finansowe. Jest nim rodzicielskie świadczenie uzupełniające, potocznie nazwane świadczeniem „Mama 4 plus”.
Program „Mama 4 plus” funkcjonuje już od ponad 3 lat. Adresowany jest dla kobiet po 60 roku życia, które urodziły i wychowały lub jedynie wychowały, co najmniej czworo dzieci. Po spełnieniu określonych warunków o świadczenie mogą również ubiegać się mężczyźni- informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Aby otrzymać rodzicielskie świadczenie uzupełniające, potocznie nazywane „Mama 4 plus” trzeba spełnić kilka warunków ustawowych. Jednym z nich jest brak dochodu zapewniającego niezbędne środki utrzymania. Przy ocenie prawa do świadczenia są brane pod uwagę tylko źródła dochodu osoby, która się o nie ubiega – wyjaśnia rzeczniczka
Świadczenie przyznawane jest na wniosek, który należy złożyć w ZUS lub w KRUS. Jeśli wniosek składamy w ZUS (formularz ERSU), to do niego należy dołączyć w szczególności oświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej, majątkowej i materialnej (druk ERU), zagraniczny dokument stanu cywilnego potwierdzający urodzenie dziecka, jeżeli akt urodzenia dziecka nie jest sporządzony w polskim rejestrze stanu cywilnego, akt zgonu w przypadku śmierci matki dzieci, zaświadczenia potwierdzające osiągane dochody oraz inne dokumenty, które mogą mieć wpływ na przyznanie świadczenia.
Wysokość świadczenia wynosi tyle, co gwarantowana minimalna emerytura, czyli od marca 1338,44 zł brutto. Taką kwotę dostają osoby, które nie pobierają emerytury ani renty i nie posiadają dochodu zapewniającego niezbędne środki utrzymania. Natomiast w przypadku pobierania emerytury lub renty w kwocie niższej niż najniższa emerytura, świadczenie stanowi dopełnienie do kwoty 1338,44 zł. Na przykład, jeśli obecnie pobieramy świadczenie w wysokości 900 zł, to zostanie ono uzupełnione o 438,44 zł, tj. do 1338,44 zł. W województwie kujawsko-pomorskim świadczenie Mama 4 plus otrzymuje ponad 4 tys. osób, w tym 1,6 tys. osób otrzymuje pełną wysokość świadczenia, a 2,4 tys. osób otrzymuje uzupełnienie do kwoty gwarantowanej emerytury minimalnej.
O czym należy zawiadomić ZUS, jeśli pobiera się Mama 4 plus:
Osoba pobierająca rodzicielskie świadczenie uzupełniające, ma obowiązek zawiadomić ZUS o wszelkich zmianach, które mają wpływ na prawo do tego świadczenia i jego wysokość, na przykład o podjęciu zatrudnienia, osiąganiu dodatkowych dochodów czy też prawie do innego świadczenia.
Po urodzeniu lub przyjęcia dziecka na wychowanie mamy mogą liczyć na szereg świadczeń wypłacanych przez ZUS m.in. na zasiłek macierzyński czy rodzicielskie świadczenie uzupełniające, potocznie nazwane świadczeniem „Mama 4 plus”.
Gdy rodzi się maluch, to zwykle zostaje z nim w domu mama. Jeśli jest objęta ubezpieczeniem chorobowym, może otrzymać zasiłek macierzyński. Jego długość uzależniona jest od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie bądź przyjętych na wychowanie. Część urlopu macierzyńskiego mama może wykorzystać jeszcze przed narodzinami dziecka, nie więcej jednak niż 6 tygodni- informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Przy urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie jednego dziecka matka może skorzystać z 52 tygodniowego płatnego zasiłku macierzyńskiego, który przysługuje za okres 20 tygodni urlopu macierzyńskiego i 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego. W przypadku urodzenia bliźniaków okres pobierania zasiłku macierzyńskiego to maksymalnie 65 tygodni, a przy trojaczkach 67 tygodni. Przy większej liczbie dzieci- okres zasiłku wydłuża się i maksymalnie może trwać do 71 tygodni.
Jak wynika ze statystyk ZUS, to jednak matki częściej korzystają z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. W ciągu pierwszych czterech miesięcy 2022 r. w naszym województwie zasiłki macierzyńskie za okres urlopu macierzyńskiego otrzymało ponad 7,6 tys. kobiet, za okres urlopu rodzicielskiego 10,1 tys. Tylko 179 mężczyzn zdecydowało się na urlop macierzyński, a 70 na urlop rodzicielski – wyjaśnia Krystyna Michałek.
Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad noworodkiem. Jeśli mama chce zrezygnować z zasiłku i wcześniej wrócić do pracy, może to zrobić już po 14 tygodniach po porodzie pod warunkiem, że pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta ubezpieczony tata dziecka.
Po urlopie macierzyńskim zarówno matka jak i ojciec dziecka mogą przejść na urlop rodzicielski, który trwa maksymalnie 32 tygodnie, a w przypadku porodu wielorakiego 34 tygodnie. Urlop ten przysługuje również w przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie. Może być on wykorzystany na przykład w całości, jednorazowo przez jednego z rodziców. Rodzice mogą z niego także korzystać równocześnie, będąc z dzieckiem przez 16 lub 17 tygodni. Mogą również dzielić się urlopem, sprawując opiekę nad dzieckiem na zmianę. Maksymalnie urlop mogą podzielić na 4 części, stanowiące wielokrotność tygodnia, przypadające bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, lub po poprzedniej części urlopu rodzicielskiego. Część urlopu rodzicielskiego (do 16 tygodni) mogą zostawić na później i wykorzystać go do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia.
Jeżeli matka zawnioskuje o cały wymiar urlopu rodzicielskiego i z niego zrezygnuje, to nie będzie miała już możliwości wykorzystania go w późniejszym terminie.
Wysokość zasiłku macierzyńskiego
Wysokość zasiłku macierzyńskiego obliczana jest na podstawie średniego wynagrodzenia/przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe z 12 miesięcy, poprzedzających miesiąc w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli przed porodem ubezpieczona przebywała na zwolnieniu lekarskim, zasiłek macierzyński będzie wypłacany od tej samej podstawy wymiaru, od której wypłacany był zasiłek chorobowy. W regionie najwyższy miesięczny zasiłek macierzyński wypłacany przez ZUS przekroczył 16 tys. zł brutto.
Zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz
Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów wynosi 60% podstawy wymiaru zasiłku.
Rodzice mogą jednak zdecydować, że chcą otrzymywać zasiłek macierzyński w takiej samej wysokości przez cały okres jego pobierania tj. 80% podstawy wymiaru zasiłku. Wystarczy, że w ciągu 21 dni od porodu lub przyjęcia dziecka na wychowanie matka dziecka złoży pisemny wniosek o udzielenie po urlopie macierzyńskim albo urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.
Kiedy wyrównanie
W przypadku rezygnacji z urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze albo za okres, w którym zasiłek za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje w wysokości 60% podstawy wymiaru (tj. co najmniej 26 tygodni), matka dziecka może liczyć na jednorazowe wyrównanie pobranego zasiłku macierzyńskiego do 100% podstawy wymiaru.
Natomiast w sytuacji, gdy miesięczna wysokość zasiłku macierzyńskiego – pomniejszona o zaliczkę na podatek dochodowy – jest niższa niż 1000 zł, czyli niższa od świadczenia rodzicielskiego, to zasiłek macierzyński podwyższa się do 1000 zł.
Czasami zdarza się, że idąc do lekarza, dowiadujemy się, że nasze dziecko figuruje jako nieubezpieczone. Dlatego przy okazji Dnia Dziecka warto sprawdzić, czy nasza pociecha została zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego.
Do ubezpieczenia zdrowotnego swoje dziecko zazwyczaj zgłaszają ubezpieczeni rodzice. Mogą to zrobić, o ile nie jest ono objęte tym ubezpieczeniem z innego tytułu, np. nie jest pracownikiem, zleceniobiorcą, osobą prowadzącą działalność gospodarczą czy osobą bezrobotną. Także dziadkowie, emeryci mogą ubezpieczyć wnuka, ale tylko wtedy gdy rodzice nie mają tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego– informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego
Dziecko może być objęte ubezpieczeniem zdrowotnym jako członek rodziny do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej- do ukończenia 26 lat. Natomiast jeżeli dziecko ma znaczny stopień niepełnosprawności, wówczas można ubezpieczyć je bez względu na to, w jakim jest wieku. Dzięki ubezpieczeniu dziecko może korzystać nieodpłatnie ze świadczeń opieki zdrowotnej w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.
Zgłoszenie dziecka jako członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego jest darmowe i w żaden sposób nie wpływa na wysokość składki zdrowotnej. Co więcej, niezależnie od tego, czy do ubezpieczenia zdrowotnego zgłosimy jedną, czy dwie osoby (np. małżonka i uczące się dziecko), składka na to ubezpieczenie będzie wynosiła zawsze 9% -wyjaśnia Krystyna Michałek.
Często zdarza się, że nasze pociechy oprócz tego, że się uczą- pracują. Jeśli będą mieć inny tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego, bo zostaną zatrudnione na przykład na umowę o pracę czy umowę zlecenia, to należy pamiętać, aby wyrejestrować dziecko z ubezpieczenia zdrowotnego jako członka rodziny. Natomiast po zakończeniu zatrudnienia ponownie zgłosić dziecko do ubezpieczenia rodzica. W przeciwnym wypadku dziecko będzie figurowało jako nieubezpieczone.
Jak dokonać zgłoszenia rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego
Wniosek o zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego rodzic składa u swojego pracodawcy czy zleceniodawcy. Ma na to 7 dni od dnia zatrudnienia lub od momentu, w którym członek rodziny może zostać objęty ubezpieczeniem. Osoby prowadzące własną firmę zgłoszenie na formularzu ZUS ZCNA kierują bezpośrednio do ZUS za pomocą Platformy Usług Elektronicznych, poczty lub osobiście. Ta sama zasada dotyczy wyrejestrowania członka rodziny z ubezpieczenia zdrowotnego. Należy to zrobić w ciągu 7 dni od dnia zaistnienia okoliczności powodujących konieczność wyrejestrowania.
Dobra wiadomość dla rodziców, którzy wniosek o 500+ złożyli po 31 grudnia 2021 roku. Oni też mają prawo do bonu turystycznego, o ile dziecko urodziło się w ostatnim kwartale ubiegłego roku, a wniosek o 500+ wpłynął do ZUS w ciągu trzech miesięcy od dnia narodzin.
Co do zasady bon turystyczny przysługuje rodzicom, którzy mieli prawo do świadczenia wychowawczego 500+ w momencie wejścia w życie przepisów o bonie, a także jeśli nabyli do niego prawo między 19 lipca 2020 r. a 31 grudnia 2021 r. Niektórzy rodzice mogą skorzystać z bonu turystycznego, nawet jeśli złożyli wniosek o świadczenie wychowawcze po 31 grudnia 2021 roku. Chodzi o rodziców dzieci urodzonych w ubiegłym roku między 1 października a 31 grudnia, którzy wniosek o 500+ złożyli w ciągu trzech miesięcy od dnia narodzin– informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego
Zgodnie z przepisami rodzice mają trzy miesiące na złożenie wniosku o 500 plus, licząc od dnia urodzenia dziecka. To oznacza, że jeśli mama urodziła dziecko na przykład w listopadzie i wystąpiła o 500+ w styczniu 2022 roku, to ZUS przyznał to świadczenie od listopada i tym samym mama nabyła prawo do bonu turystycznego – tłumaczy rzeczniczka.
Mieszkańcy województwa kujawsko-pomorskiego na 228,4 tys. bonów aktywowali blisko 182 tys., co stanowi 80 proc. z dostępnej puli. W całości wykorzystali ponad 102,2 tys. bonów, a łączna kwota dokonanych płatności bonami przekroczyła 116 mln zł. Do wykorzystania, choćby częściowego w bonach pozostało jeszcze 75 mln zł – dodaje Krystyna Michałek.
Bon turystyczny to jednorazowe świadczenie w wysokości 500 zł na jedno dziecko, a w przypadku dziecka z niepełnosprawnością 1000 zł. Można nimi płacić za usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne na terenie Polski tylko do końca września. Rodzice mogą na przykład bonem zapłacić za pobyt w hotelu, pensjonacie czy w gospodarstwie agroturystycznym. Opłacą nim zorganizowany wypoczynek, np. wyjazd dziecka na kolonię, obóz czy zieloną szkołę, a także jednodniową wycieczkę bez noclegu, o ile obejmuje ona dwie usługi np. transport i zwiedzanie.
Lista podmiotów turystycznych, u których można zapłacić bonem, jest dostępna na stronie internetowej Polskiej Organizacji Turystycznej.
Aktywacja świadczenia odbywa się na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, z której korzysta już ponad 10 mln osób. Wystarczy, że po wejściu na PUE ZUS rodzic uzupełni swoje dane kontaktowe, a następnie aktywuje bon. Podczas transakcji opiekun otrzymuje indywidualny kod, który potwierdza transakcję i służy do płatności Polskim Bonem Turystycznym.
W przypadku braku zakładki Polski Bon Turystyczny na indywidualnym profilu PUE ZUS osoby uprawnionej, należy złożyć do Polskiej Organizacji Turystycznej stosowny wniosek, którego wzór dostępny jest na stronie internetowej.
Szczegółowe informacje związane z bonem turystycznym można uzyskać, dzwoniąc na specjalną infolinię ZUS: 22-11-22-111.
Źródło: nadesłane, Krystyna Michałek regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim
