Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wysyłkę ponad dziesięciu milionów deklaracji podatkowych za 2023 rok. PIT otrzymają m.in. emeryci, renciści, osoby, które pobrały zasiłki lub inne opodatkowane świadczenie z ZUS-u w ubiegłym roku. W województwie kujawsko-pomorskim PIT-y trafią do blisko 534 tys. osób.
Przed 1 marca wszyscy, którzy w ubiegłym roku choćby tylko jeden raz pobrali świadczenie z ZUS-u, otrzymają należną im deklarację podatkową. Z prawie 534 tys. wysyłanych deklaracji w naszym województwie 472,7 tys. PIT-ów otrzymają emeryci i renciści. Pozostałe formularze trafią m.in. do osób, które w ubiegłym roku pobierały zasiłki chorobowe, macierzyńskie czy opiekuńcze. Nie trzeba czekać na papierowy PIT z ZUS-u. Można go pobrać samodzielnie przez internet, logując się na swoje konto na PUE ZUS. Jest on dostępny w zakładce ”Świadczeniobiorca”– informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Nie każdy świadczeniobiorca otrzyma taki sam dokument PIT z organu rentowego. ZUS wysyła deklaracje PIT-40A, PIT-11A i PIT-11. - W zależności od tego, jaki PIT otrzymaliśmy, będziemy wiedzieć, czy Zakład dokonał za nas rozliczenia podatkowego, czy też musimy samodzielnie złożyć deklarację w urzędzie skarbowym. Tylko osoby, które otrzymały PIT-40A zostały rozliczone przez ZUS z urzędem skarbowym i nie muszą podejmować żadnych dodatkowych czynności, o ile nie posiadają innych dochodów i nie korzystają z odliczeń. Jeśli mogą i chcą skorzystać z przysługujących odliczeń, to powinni to zrobić w zeznaniu podatkowym PIT-37 lub PIT-36, które należy złożyć w urzędzie skarbowym do 30 kwietnia- mówi Krystyna Michałek
Kogo ZUS nie rozliczy z fiskusem
ZUS nie rozliczy z urzędem skarbowym osób, które otrzymają PIT-11A lub PIT-11. Takie osoby zwrot z tytułu nadpłaty podatku otrzymają bezpośrednio z urzędu skarbowego. Zwrot nadpłaty nastąpi w ciągu 45 dni od złożenia zeznania podatkowego. Jeśli świadczeniobiorca nie uzyskał innych dochodów i nie korzysta z odliczeń, nie musi składać zeznania podatkowego PIT-37 lub PIT-36. W takiej sytuacji, gdy do 30 kwietnia nie rozliczy się z urzędem skarbowym, to roczne rozliczenie podatku zostanie przyjęte w takiej formie, w jakiej zostało przygotowane przez Krajową Administrację Skarbową.
PIT-40A otrzymają emeryci i renciści, którzy pobierali świadczenie z ZUS-u przez cały rok kalendarzowy, a w wyniku rozliczenia podatku uzyskają niedopłatę podatku lub rozliczenie wyniesie zero złotych. Dotyczy to także osób pobierających świadczenie lub zasiłek przedemerytalny nauczycielskie świadczenie kompensacyjne czy rentę socjalne. Dotyczy to również emerytów i rencistów zamieszkałych za granicą w państwach, z którymi Polskę łączą umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zgodnie z którymi emerytury i renty z ZUS podlegają opodatkowaniu w Polsce.
PIT-11A to informacja o dochodach dotycząca osób, które pobierały inne niż wymienione powyżej świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego m.in. zasiłki: chorobowe, macierzyńskie, opiekuńcze, świadczenia rehabilitacyjne. Deklaracje te otrzymają również osoby, które nie pobierały świadczeń do końca roku podatkowego albo w momencie rozliczania podatku nie są już świadczeniobiorcami ZUS. PIT-11A otrzymają również świadczeniobiorcy, którzy złożyli w ZUS oświadczenie o zamiarze wspólnego rozliczania dochodów z małżonkiem lub dziećmi albo wniosek o obliczanie i pobieranie zaliczki na podatek według wyższej skali podatkowej czy wniosek o niesporządzaniu rocznego obliczenia podatku na PIT-40A. PIT-11A otrzymają także osoby, które mają nadpłatę podatku.
PIT-11 otrzymają z kolei osoby, które pobrały w ubiegłym roku: świadczenie należne po osobie zmarłej, alimenty potrącone ze świadczenia wypłacanego przez ZUS na podstawie wyroku sądu lub należności na zaspokojenie potrzeb rodziny jeżeli pozostają w rozdzielności majątkowej.
1,5 % podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego
Każdy emeryt i rencista może również przekazać 1,5% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. Jeżeli jest to ta sama organizacja co w roku ubiegłym, świadczeniobiorca nie musi składać żadnej dodatkowej dokumentacji w urzędzie skarbowym. Jeżeli jest to inna organizacja, należy wówczas złożyć w urzędzie skarbowym druk PIT-OP.
ZUS przypomina:
PIT po zmarłym małżonku, małżonce wysyłany jest tylko na wniosek. Jeżeli chcemy wspólnie rozliczyć się ze zmarłym, to należy pisemnie lub osobiście wystąpić do ZUS-u o PIT.
W szczególnych, uzasadnionych losowo, okolicznościach ZUS może wydać świadczeniobiorcy duplikat deklaracji PIT wcześniej, przed dostarczeniem jej standardową drogą pocztową. Duplikat można otrzymać w każdej placówce ZUS.
ZUS automatycznie podnosi kwotę świadczenia wychowawczego do 800 zł. Jeśli rodzic w styczniu otrzyma jeszcze starą kwotę, czyli 500 zł, to nie powinien składać kolejnego wniosku do ZUS-u. Zgodnie z przepisami Zakład na podwyższenie świadczenia z wyrównaniem od stycznia ma czas do końca lutego br.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych pierwsze świadczenia wychowawcze w nowej wysokości tj. 800 zł przekazał pod koniec grudnia. Wypłaty 800 plus są realizowane na bieżąco z urzędu w 10 terminach płatności. Jeżeli rodzic lub opiekun otrzymał w styczniu niższe świadczenie, to oznacza, że w jego sprawie prowadzone jest postępowanie wyjaśniające, bo np. wpłynął wniosek drugiego rodzica o świadczenie wychowawcze na to samo dziecko- informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Może więc się zdarzyć, że na jedno dziecko rodzic dostał 800 zł a na drugie, w którego sprawie prowadzone jest postępowanie wyjaśniające 500 zł. W takiej sytuacji nie należy składać dodatkowego wniosku do ZUS-u. Zakład po zakończeniu wyjaśnienia sprawy wypłaci wyrównanie od stycznia, jeśli świadczenie należy się danemu opiekunowi. Dotyczy to bardzo niewielkiej grupy osób- dodaje rzeczniczka
Na PUE ZUS klientów wysyłane są informacje o zmianie wysokości świadczenia z 500 zł na 800 zł. Jeśli świadczenie nie zostało dotychczas zwaloryzowane, to nie została przekazana również informacja o jego podwyższeniu.
Wnioski na nowy okres świadczeniowy, trwający od 1 czerwca 2024 r. do końca maja 2025 r. będzie można składać już od 1 lutego za pośrednictwem PUE, bankowości elektronicznej, portalu Emp@tia
i aplikacji mZUS.
Prawo i wysokość świadczenia wspierającego ustalane są przez ZUS na podstawie decyzji Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON). Świadczenie przyznawane jest bezpośrednio osobie z niepełnosprawnością, która ukończyła 18 lat, a nie jak to było w przypadku świadczeń wypłacanych przez organ gminy – dla jej opiekuna. Co ważne obu tych świadczeń nie wolno łączyć. Trzeba zdecydować się na jedno z nich.
Zanim złożymy wniosek do ZUS-u o świadczenie wspierające, warto przemyśleć, która pomoc będzie finansowo korzystniejsza, czy nowe wsparcie z ZUS-u, czy do tej pory wypłacane przez organ gminy świadczenie dla opiekuna osoby niepełnosprawnej. Nie można łączyć obu tych świadczeń. Trzeba się zdecydować albo świadczenie wspierające, albo świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek, zasiłek dla opiekuna – mówi Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Samo złożenie wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia do WZON-u nie wstrzymuje wypłaty świadczenia dla opiekuna. Można złożyć wniosek, poczekać na wydanie decyzji i wtedy zastanowić się co będzie korzystniejsze. Należy przy tym pamiętać, że decyzja WZON-u wydawana jest na okres, na który dana osoba ma ustaloną niepełnosprawność (tj. określony w orzeczeniu o niepełnosprawności, nie dłuższy niż 7 lat)- dodaje rzeczniczka.
Wysokość świadczenia wspierającego
Aby poznać kwotę świadczenia wspierającego, trzeba spojrzeć na liczbę punktów w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia wydanej przez Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON). Maksymalną kwotę świadczenia tj. 220 proc. renty socjalnej – aktualnie to 3495 zł otrzymają osoby, którym WZON w decyzji określił potrzebę wsparcia na poziomie od 95 do 100 punktów. Minimalną kwotę świadczenia tj. 40 % renty socjalnej, aktualnie 635 zł otrzymają osoby, jeśli potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 74 punktów – wyjaśnia Krystyna Michałek.
W zależności od liczby przyznanych punktów w skali potrzeby wsparcia świadczenie wspierające będzie wynosić:
Świadczenie będzie podwyższane z urzędu wraz z waloryzacją renty socjalnej.
Znamy kwotę świadczenia wspierającego, co dalej
Osoby, którym Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON) wydał decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia na uprawniającym poziomie, mogą złożyć elektronicznie wniosek do ZUS-u o świadczenie wspierające (druk SWN). Co ważne jeśli taki wniosek zostanie złożony przez osobę z niepełnosprawnością lub osobę upoważnioną do jej reprezentowania, a opiekun osoby z niepełnosprawnością jest uprawniony do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, to wypłata świadczenia przez organ gminy, zostanie wstrzymana z mocy prawa.
Jeśli pokrywa się okres, za który opiekun osoby z niepełnosprawnością pobierał z organu gminy świadczenie albo zasiłek należny opiekunowi, z okresem, za który ZUS przyzna osobie z niepełnosprawnością świadczenie wspierające, to opiekun, który pobrał zasiłek z gminy, będzie musiał zwrócić to świadczenie do gminy wraz z odsetkami. By uniknąć takich sytuacji, we wniosku o świadczenie wspierające (formularz SWN) można wskazać datę, od której osoba chce uzyskać prawo do wsparcia, tak aby okresy pobierania obu świadczeń się nie pokrywały. W ten sposób można uniknąć konieczności zwracania nienależnie pobranych środków.
Wycofanie wniosku o świadczenie wspierające
Wnioskodawca może również wycofać wniosek o świadczenie wspierające także po przyznaniu świadczenia. W takim przypadku przyznane prawo do świadczenia wspierającego zostanie uchylone, a jeżeli doszło do wypłaty, wnioskodawca będzie zobowiązany do zwrotu pobranego świadczenia wspierającego.
Źródło: nadesłane, Krystyna Michałek regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim