Już w najbliższy poniedziałek, 12 sierpnia eksperci ZUS-u znów zasiądą przy telefonach, by udzielać porad mieszkańcom regionu. W godz. 9-11.00 pod nr tel. 52 389 40 26 będzie można dowiedzieć się na temat świadczenia 500+ dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Natomiast w środę, 14 sierpnia w godz. 8-10.00 pod nr tel. 54 230 73 82 oraz w godz. 9-11.00 pod nr tel. 52 389 40 23 eksperci będą udzielać informacji w sprawie świadczenia wspierającego.
Dla rodziców i opiekunów najmłodszych pociech zaplanowano specjalny dyżur telefoniczny pod nazwą „Aktywny Rodzic- nowe świadczenia dla rodzin”. Dzwonić będzie można 14 sierpnia w godz. 9-11.00 pod nr tel. 56 610 93 32– informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych już od września 2019 roku przyznaje i wypłaca świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Tylko w 2023 roku przeciętna miesięczna liczba osób pobierających to świadczenie wyniosła niemal 385 tys., w województwie kujawsko-pomorskim 25,8 tys.
Świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji potocznie nazwanym świadczeniem 500+ dla osób niesamodzielnych mogą otrzymać osoby, które spełniają określone warunki. Świadczenie przeznaczone jest dla osób, które ukończyły 18 lat, mieszkają w Polce i są niezdolne do samodzielnej egzystencji, czyli potrzebują pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, takich jak przygotowywanie posiłków, mycie itd. Co ważne łączna kwota brutto emerytury, renty albo innych świadczeń ze środków publicznych lub z zagranicznej instytucji emerytalno-rentowej nie może przekroczyć 2 419,33 zł- informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Kiedy świadczenie wynosi 500 zł
Maksymalna kwota świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji wynosi 500 zł. Mogą ją otrzymać osoby, które nie są uprawnione do emerytury ani renty i nie mają ustalonego prawa do innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych, lub mają takie świadczenia, ale ich łączna kwota brutto nie przekracza 1919,33 zł.
Nie zawsze 500 zł
Świadczenie uzupełniające nie zawsze będzie przysługiwać w wysokości 500 zł. Jeśli osoba uprawniona pobiera emeryturę, rentę lub inne świadczenie ze środków publicznych i łączna kwota brutto wynosi więcej niż 1919,33 zł, ale nie przekracza 2 419,33 zł brutto, to świadczenie uzupełniające będzie niższe niż 500 zł. Będzie wynosiło tyle, ile różnica między kwotą 2419,33 zł a łączną kwotą przysługujących tej osobie świadczeń ze środków publicznych. Na przykład, jeżeli suma pobieranych świadczeń wynosi 2000 zł brutto, to świadczenie uzupełniające będzie przyznane w kwocie 419,33 zł.
Świadczenia finansowane ze środków publicznych to np. emerytury czy renty wypłacane przez ZUS, KRUS i inne organy. Do tej grupy zaliczają się również świadczenia z pomocy społecznej o charakterze innym niż jednorazowe, np. zasiłki stałe, dodatek mieszkaniowy. Do dochodu uwzględniane są również świadczenia otrzymywane z zagranicznych instytucji właściwych do spraw emerytalno-rentowych. Nie jest natomiast wliczany np. dodatek i zasiłek pielęgnacyjny, dodatek dla sieroty zupełnej, dodatek kombatancki czy też ryczałt energetyczny. Nie są ujmowane także świadczenia
o charakterze jednorazowym, np. zasiłki socjalne lub zasiłek pogrzebowy. Przy ustalaniu kwoty pobieranych świadczeń nie jest brane pod uwagę świadczenie wspierające, czy renta rodzinna dla dziecka, które stało się całkowicie niezdolne do pracy i do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy – przed ukończeniem 16 lat lub w czasie nauki w szkole przed ukończeniem 25 lat.
Katalog świadczeń finansowanych ze środków publicznych mających wpływ na prawo i wysokość świadczenia uzupełniającego dostępny jest na stronie www.zus.pl oraz na sali obsługi klienta w każdej placówce ZUS.
Konieczny wniosek
Świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji nie jest wypłacane z urzędu. Potrzebny jest wniosek. Wniosek o świadczenie trzeba złożyć w tzw. organie właściwym. Właściwość organu zależy od tego, czy osoba ubiegająca się o świadczenie uzupełniające jest uprawniona do świadczenia emerytalno-rentowego. I tak osoby uprawnione do świadczeń w ZUS – wniosek składają w Zakładzie (formularz ESUN), a np. osoby uprawnione do emerytur lub rent w KRUS – wnioski składają w oddziale terenowym KRUS. Z kolei osoby, które nie są uprawnione do żadnego świadczenia emerytalno-rentowego z żadnej instytucji, wniosek składają w ZUS-ie. W Zakładzie wniosek składają także osoby, które są uprawnione do świadczeń emerytalno-rentowych w ZUS-ie i w innym organie rentowym, ale to ZUS wypaca dodatek pielęgnacyjny.
Aby otrzymać świadczenie uzupełniające z ZUS-u, do wniosku ESUN należy dołączyć dokument potwierdzający niezdolność do samodzielnej egzystencji, chyba że jest on w posiadaniu Zakładu, wówczas nie trzeba go dołączać. Osoby, które nie posiadają takiego orzeczenia albo upłynął okres, na który zostało ono wydane, do wniosku powinny dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza, pod którego opieką się znajdują (druk OL- 9) oraz – jeśli posiadają – dokumentację medyczną i inne zaświadczenia, które mają znaczenie przy orzekaniu o niezdolności do samodzielnej egzystencji (np. karta leczenia szpitalnego, historia choroby, dokumentacja rehabilitacji leczniczej, zawodowej, orzeczenie o niepełnosprawności). Formularz wniosku i druk zaświadczenia o stanie zdrowia można pobrać ze strony internetowej Zakładu albo w ZUS-ie.
O czym należy powiadomić ZUS
Osoby, które otrzymują świadczenie 500+ dla niesamodzielnych mają obowiązek powiadomić ZUS o wszelkich zmianach, które mają wpływ na prawo do świadczenia uzupełniającego lub na jego wysokość. W szczególności dotyczy to sytuacji:
Osoby z niepełnosprawnością, które mają ukończone 18 lat, mogą ubiegać się o świadczenie wspierające, o ile posiadają decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, w której ilość punktów ustalono na poziomie uprawniającym do przyznania świadczenia.
Aby uzyskać świadczenie wspierające, w pierwszej kolejności należy złożyć wniosek do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Wniosek do ZUS-u o przyznanie świadczenia wspierającego można złożyć dopiero wtedy, gdy decyzja WZON-u stanie się ostateczna. Termin ten mija po upływie 14 dni od dnia jej doręczenia, pod warunkiem że nie zostanie złożony wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Jeżeli taki wniosek został złożony, to WZON po jego rozpatrzeniu wyda decyzję, która stanie się ostateczna w dniu jej wydania- informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
- Prawidłowa kolejność instytucji, do których składany jest wniosek, jest bardzo ważna. Jeśli złożony zostanie formularz o świadczenie wspierające do ZUS-u, nie mając decyzji WZON-u albo decyzja nie będzie jeszcze ostateczna, to Zakład pozostawi taki wniosek bez rozpatrzenia- mówi rzeczniczka.
Kiedy można złożyć wniosek do ZUS-u
Osoby, które posiadają ostateczną decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności o potrzebie wsparcia, mają 3 miesiące na złożenie wniosku do ZUS-u o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. Wówczas Zakład przyzna je z wyrównaniem od dnia, od którego WZON ustalił uprawniającą liczbę punktów potrzeby wsparcia lub od daty wskazanej przez wnioskodawcę. Jeśli wniosek wpłynie po tym terminie, to świadczenie będzie przyznane od miesiąca złożenia wniosku do ZUS-u.
Nie wszyscy będą mieli prawo do świadczenia wspierającego od 2024 roku. Osoby, którym WZON przyzna od 87 do 100 punktów, mogą ubiegać się o nie od tego roku, osoby, które uzyskają od 78 do 86 punktów – od 2025 roku a osoby, które będą miały od 70 do 77 punktów – od 2026 roku.
Ten podział nie dotyczy osób z niepełnosprawnością, na których ich opiekunowie 1 stycznia br. lub później pobierali z organu gminy świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna. Takie osoby będą mogły ubiegać się o przyznanie świadczenia wspierającego już w tym roku, jeśli w decyzji o poziomie potrzeby wsparcia uzyskały co najmniej 70 punktów.
Jak złożyć wniosek
Wniosek o świadczenie wspierające (SWN) można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną przez: Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, portal Emp@tia lub bankowość elektroniczną. Osoby niepełnosprawne nie muszą same składać wniosku. W ich imieniu taki wniosek może złożyć pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy (np. opiekun prawny).
Można otrzymać od 713 zł do 3919 zł
Wysokość świadczenia wspierającego obliczana jest jako procent renty socjalnej w zależności od liczby punktów ustalających poziom potrzeby wsparcia. Może wynosić od 40 do 220 proc. renty socjalnej (obecnie wynosi ona 1780,96 zł brutto), czyli w zależności od poziomu potrzeby wsparcia można otrzymywać co miesiąc od 713 zł do 3919 zł.
ZUS będzie wypłacać świadczenie wspierające wyłącznie na wskazany we wniosku numer rachunku bankowego w Polsce. Świadczenie wspierające będzie przysługiwało niezależnie od innych świadczeń z ZUS-u, do których osoba z niepełnosprawnością ma prawo np. renty socjalnej czy 500+ dla osób niesamodzielnych.
Prawo do świadczenia wspierającego ustaje wraz ze śmiercią osoby uprawnionej. ZUS wyjaśnia w jakich sytuacjach najbliżsi będą mogli otrzymać wypłatę niezrealizowanego świadczenia wspierającego, kto będzie mógł je dostać i jakie kroki należy w tym celu podjąć.
Osoby z niepełnosprawnością, które mają ukończone 18 lat, mogą ubiegać się o świadczenie wspierające, o ile posiadają decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, w której ilość punktów ustalono na poziomie uprawniającym do przyznania świadczenia. W przypadku śmierci osoby uprawnionej do świadczenia wspierającego, która nie zdążyła pobrać tego świadczenia, najbliżsi mogą wnioskować do ZUS-u o wypłatę niezrealizowanego świadczenia.
- O takie pieniądze może wystąpić osoba wspólnie z nią zamieszkującą i gospodarującą niekoniecznie spokrewniona, ale tylko za ten miesiąc, w którym nastąpił zgon, o ile świadczenie to nie zostało już wypłacone osobie z niepełnosprawnością. Roszczenie o wypłatę świadczenia wspierającego wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której świadczenie przysługiwało – mówi Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
Wypłata niezrealizowanego świadczenia po zmarłym przed jego przyznaniem
Może się zdarzyć sytuacja, gdy osoba niepełnosprawna, złożyła dokumenty do ZUS-u o świadczenie wspierające, ale zmarła jeszcze przed przyznaniem świadczenia. Wtedy osobom uprawnionym będą należały się pieniądze z tytułu niezrealizowanego świadczenia, pod warunkiem że osoba z niepełnosprawnością na dzień zgonu spełniła wszystkie warunki do przyznania tego świadczenia tj.:
Osoby uprawnione muszą w tej sprawie złożyć stosowny wniosek (formularz SWN-INF).
Kiedy świadczenie z wyrównaniem, a kiedy od miesiąca złożenia wniosku
Jeśli osoba zmarła wniosek o świadczenie wspierające złożyła do ZUS-u w ciągu 3 miesięcy od otrzymania ostatecznej decyzji WZON, to ZUS wypłaci osobie uprawnionej świadczenie z wyrównaniem od dnia jego przyznania. Jeśli wniosek wpłynął po tym terminie, to świadczenie będzie przyznane od miesiąca złożenia wniosku do ZUS-u.
Nie tylko osoby ubezpieczone mają prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia. Takie prawo ma również żołnierz, który po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej stanie się niezdolny do pracy, o ile spełnia określone warunki.
Żołnierz zwolniony z czynnej służby wojskowej ma prawo do zasiłku chorobowego, jeżeli jego niezdolność do pracy trwa nieprzerwanie co najmniej 30 dni i powstała:
Jak długo można być na zwolnieniu
Zasiłek chorobowy za okres niezdolności do pracy przypadający po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej można pobierać do 91 dni. Nie dotyczy to niezdolności do pracy powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów oraz niezdolności spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży. W tych przypadkach zasiłek chorobowy można otrzymywać przez okres trwania niezdolności do pracy, ale nie dłużnej niż przez 182 albo 270 dni – gdy niezdolność do pracy jest spowodowana gruźlicą lub przypada w trakcie ciąży – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Co ważne okres niezdolności, która trwa w czasie służby wojskowej i po zwolnieniu z niej nie może być dłuższy niż 182 dni. Wyjątek stanowi niezdolność spowodowana gruźlicą lub przypadająca w okresie ciąży, gdy okres zasiłkowy wynosi maksymalnie 270 dni.
Po wyczerpaniu okresu pobierania zasiłku chorobowego żołnierzowi zwolnionemu ze służby nie przysługuje już świadczenie rehabilitacyjne. Nie ma on też prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego.
Bez okresu wyczekiwania
Zasiłek chorobowy przysługuje żołnierzowi zwolnionemu z czynnej służby wojskowej bez okresu wyczekiwania. Podstawę obliczenia wysokości tego zasiłku stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę. W pozostałym zakresie zasady ustalenia prawa do zasiłku są takie same jak dla ubezpieczonych w ZUS.
Wysokość zasiłku
Miesięczny zasiłek chorobowy przysługuje w wysokości:
Zasiłek wypłacany jest na wniosek
Aby otrzymać zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy żołnierz zwolniony z czynnej służby wojskowej, powinien złożyć wniosek ZCZ. Gdy ZUS go otrzyma, pozyska od płatnika składek niezbędne zaświadczenie na formularzu Z-3.
Kiedy zasiłek chorobowy nie przysługuje
Zasiłek chorobowy nie przysługuje, gdy:
Źródło: nadesłane, Krystyna Michałek regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim
