Do ZUS-u złożono 674 tys. wniosków o tzw. rentę wdowią, z czego w województwie kujawsko-pomorskim wpłynęło 40 tys. Wszyscy uprawnieni do „renty wdowiej”, którzy jeszcze nie złożyli wniosku (ERWD), mają czas na przekazanie go do ZUS-u do końca lipca. W takim przypadku prawo do świadczenia będzie przysługiwało od lipca.
„Renta wdowia” pozwala na łączenie renty rodzinnej po zmarłym małżonku z innym świadczeniem emerytalno-rentowym, takimi jak na przykład emerytura. Oba świadczenia będą wypłacane w odpowiednich proporcjach, nie wcześniej jednak niż od 1 lipca 2025 roku. Aby uzyskać przysługujące zwiększenie, należy złożyć wniosek o symbolu ERWD do 31 lipca 2025 roku - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
Osoba ubiegająca się o „rentę wdowią” musi spełnić łącznie kilka warunków. Przede wszystkim powinna mieć prawo do dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno jest rentą rodzinną po zmarłym małżonku. Osoby, które dotychczas nie miały przyznanej renty rodzinnej albo własnego świadczenia, a spełniają wymagane kryteria, powinny jak najszybciej złożyć odpowiedni wniosek. Równocześnie mogą także złożyć wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną, korzystając z formularza ERWD. Ważne jest, aby oba prawidłowo wypełnione dokumenty dotarły do Zakładu przed końcem lipca. W takim przypadku prawo do świadczenia będzie przysługiwało od lipca.
Kolejnym warunkiem koniecznym do uzyskania „renty wdowiej” jest ukończenie 60. roku życia przez kobietę oraz 65. roku życia przez mężczyznę. Ponadto osoba ubiegająca się o świadczenie musi pozostawać we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka, nie może być obecnie w związku małżeńskim oraz musi nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż po ukończeniu 55. roku życia przez kobietę i 60. roku życia przez mężczyznę.
Wiek, w którym osoba ubiegająca się o „rentę wdowią” owdowiała ma również istotne znaczenie. W przypadku wdowy, musi ona mieć co najmniej 55 lat w momencie śmierci męża, natomiast wdowiec powinien mieć 60 lat w dniu śmierci żony.
Co oznacza wspólność małżeńska?
Wspólność małżeńska oznacza rzeczywisty związek, który łączy małżonków. Obejmuje wspólne zamieszkiwanie, prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego, wspólne pożycie, wierność, wzajemną pomoc w dążeniu do dobra założonej rodziny lub inne więzi. Oznacza to, że „renta wdowia” nie przysługuje małżonkowi rozwiedzionemu, a także wdowie lub wdowcowi, który do dnia śmierci małżonka nie pozostawał z nim we wspólności małżeńskiej, mimo tego, że w chwili jego śmierci miał ustalone wyrokiem lub ugodą sądu prawo do alimentów z jego strony.
Warto zaznaczyć, że prawo do wypłaty „renty wdowiej” w przypadku kilkukrotnego owdowienia przysługuje jedynie po śmierci ostatniego małżonka. Prawo to wygasa z dniem poprzedzającym zawarcie nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną.
Ile wynosi „renta wdowia”
Wysokość renty wdowiej w bieżącym oraz kolejnym roku wyniesie 15% własnego świadczenia oraz pełną rentę rodzinną, która dla jednej osoby stanowi 85% świadczenia, jakie przysługiwałoby zmarłej osobie. Zamiennie, może to być 15% ustalonej renty rodzinnej dla wdowy lub wdowca oraz 100% wypracowanego świadczenia. Od 1 stycznia 2027 roku wysokość drugiego świadczenia wypłacanego w zbiegu ulegnie z urzędu podwyższeniu do 25%. Należy jednak pamiętać, że łączna suma obu świadczeń nie może przekroczyć trzykrotnej najniższej emerytury, która od marca br. wynosi 1 878,91 zł brutto, co daję łączną kwotę 5 636,73 zł brutto. W przypadku, gdy suma świadczeń
w zbiegu przekroczy tę kwotę, świadczenie zostanie pomniejszone o wartość przekroczenia. Co ważne, jeśli dotychczas pobierane świadczenie już przekracza kwotę 5636,73 zł brutto, prawo do „renty wdowiej” nie przysługuje.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizuje program rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej od 1996 roku. Co roku z bezpłatnego pobytu w ośrodkach leczniczych oraz z zabiegów i zajęć oferowanych w ramach tego programu korzysta kilkadziesiąt tysięcy osób. W tym roku ZUS wprowadził dwa nowe profile bezpłatnej rehabilitacji: wczesną rehabilitację powypadkową oraz rehabilitację dla osób z schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego.
Klienci Zakładu Ubezpieczeń Społecznych chętnie korzystają z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS, zwłaszcza że ośrodki, do których kieruje Zakład, znajdują się na terenie całej Polski, w tym w wielu miejscowościach uzdrowiskowych. Zainteresowanie możliwością wyjazdu jest duże, tym bardziej że osoby skierowane do ośrodków przez ZUS nie ponoszą żadnych kosztów związanych z terapią, zakwaterowaniem, wyżywieniem, opłatą uzdrowiskową ani dojazdem najtańszym środkiem komunikacji publicznej. Dodatkowo nie muszą korzystać z urlopu wypoczynkowego, ponieważ lekarz wystawi na ten czas zwolnienie lekarskie - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
Tylko w 2024 roku z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS skorzystało ponad 58,1 tys. osób, w tym 23,6 tys. mężczyzn i niemal 34,5 tys. kobiet. Najwięcej klientów skorzystało z rehabilitacji schorzeń narządu ruchu – 49 tys. osób, a także z rehabilitacji narządu głosu – 3,4 tys. osób. Najczęściej z możliwości poprawy stanu zdrowia korzystały osoby w wieku 50-59 lat.
Kto może skorzystać z rehabilitacji
Z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS mogą skorzystać osoby, które są zagrożone długotrwałą niezdolnością do pracy, ale mają szansę na odzyskanie tej zdolności po zakończeniu leczenia. O skierowanie na rehabilitację leczniczą mogą ubiegać się osoby aktywne zawodowo, które są ubezpieczone w ZUS-ie, a także te, które otrzymują zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub okresową rentę z tytułu niezdolności do pracy. Emeryci również mogą starać się o taką rehabilitację, pod warunkiem, że pracują i podlegają ubezpieczeniom społecznym na przykład z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę lub umowę zlecenia. Ponadto osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych także mogą wnioskować o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS.
Kto wydaje orzeczenie i skierowanie na rehabilitację
Podstawą skierowania do ośrodka rehabilitacyjnego jest uzyskanie orzeczenia o potrzebie rehabilitacji leczniczej, które wydaje lekarz orzecznik ZUS-u lub komisja lekarska ZUS. Lekarz orzecznik ZUS może skierować na rehabilitację leczniczą nie tylko na wniosek lekarza prowadzącego. Taką decyzję może również podjąć w trakcie kontroli zwolnienia lekarskiego, na którym aktualnie przebywa chory, lub podczas badania, gdy ubiega się o świadczenie rehabilitacyjne bądź rentę z tytułu niezdolności do pracy. W razie odmowy skierowania na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS na wniosek lekarza leczącego można wnieść sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu w ciągu 14 dni od otrzymania orzeczenia.
Lekarz orzecznik ZUS może skierować pacjenta na rehabilitację w systemie ambulatoryjnym, co oznacza 24 dni zabiegowych bez noclegu w placówce znajdującej się w miejscu zamieszkania. Może również skierować na rehabilitację w systemie stacjonarnym, podczas której ubezpieczony ma szansę spędzić w sanatorium ponad trzy tygodnie.
Jakie schorzenia można rehabilitować?
Schorzenia, które można rehabilitować w ramach prewencji rentowej w systemie stacjonarnej, obejmują: narząd ruchu, narządu ruchu po wypadku (wczesna rehabilitacja powypadkowa),układ krążenia, układ oddechowy, narząd głosu oraz schorzenia psychosomatyczne, takie jak np. zaburzenia nerwicowe. Od 1 kwietnia br. obejmuje również schorzenia ośrodkowego układu nerwowego. Rehabilitacja jest również dostępna dla osób po leczeniu nowotworu piersi.
W systemie ambulatoryjnym możliwa jest rehabilitacja narządu ruchu oraz układu krążenia, w tym rehabilitacja monitorowana telemedycznie, a także rehabilitacja ośrodkowego układu nerwowego. W województwie kujawsko-pomorskim jedynym ośrodkiem ambulatoryjnym jest ten w Bydgoszczy, gdzie oferowana jest rehabilitacja narządu ruchu.
Program rehabilitacji leczniczej jest kompleksowy i dostosowywany indywidualnie do rodzaju schorzenia. Obejmuje niezbędne badania, fizjoterapię, ze szczególnym uwzględnieniem kinezyterapii, a także oddziaływania psychologiczne oraz edukację zdrowotną. Choć standardowy czas rehabilitacji wynosi 24 dni, ordynator ośrodka ma prawo do jej wydłużenia lub skrócenia.
Specjalny dyżur telefoniczny
W czwartek, 10 kwietnia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaprasza na ekspercki dyżur telefoniczny poświęcony rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS. W godzinach od 10:00 do 12:00 dyżur będzie pełnił pracownik Wydziału Orzecznictwa Lekarskiego i Prewencji, dostępny pod numerem telefonu 56 610 93 59.
Renta socjalna to świadczenie, które nie jest uzależnione ani od stażu pracy, ani od pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Aby jednak móc ją otrzymać, należy spełnić określone warunki. Od marca jej wysokość wzrosła do 1878,91 zł brutto.
Renta socjalna jest finansowana z budżetu państwa, a nie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przyznawana jest na wniosek, po spełnieniu określonych warunków. Świadczenie to podlega waloryzacji, która odbywa się 1 marca każdego roku. Po podwyżce kwota świadczenia wynosi obecnie 1878,91 zł brutto - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
Rentę socjalną mogą otrzymać osoby pełnoletnie, u których lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS stwierdziły całkowitą niezdolność do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
Osobą pełnoletnią jest nie tylko ta, która ukończyła 18 lat, ale także kobieta, która zawarła związek małżeński po ukończeniu 16. roku życia.
Świadczenie może być przyznane na stałe, jeśli całkowita niezdolność do pracy ma charakter trwały. Renta socjalna może być również przyznana na czas określony w przypadku, gdy niezdolność do pracy jest okresowa. Przyznanie oraz pobieranie renty socjalnej nie jest uzależnione od spełnienia warunku przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Renta przysługuje m.in. osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które czasowo przebywają za granicą, na przykład w celu nauki lub odwiedzin rodziny.
Kiedy renta socjalna nie przysługuje
Renta socjalna nie przysługuje osobom, które mają ustalone prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia przedemerytalnego, zasiłku przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub pobierają świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych. Ponadto renta socjalna nie będzie przyznawana osobom, które są właścicielami lub posiadaczami nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Renta socjalna nie przysługuje również w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.
Jeżeli wnioskodawca ubiega się o rentę socjalną i jednocześnie ma prawo do renty rodzinnej, której wysokość nie przekracza 300% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (aktualnie 5636,73 zł brutto), przysługuje mu prawo do obu tych świadczeń. W przypadku, gdy łączna kwota obu świadczeń przekroczy 5636,73 zł brutto, ZUS obniży rentę socjalną. Należy jednak pamiętać, że obniżona renta socjalna nie może być niższa niż 10% najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy. Jeśli natomiast kwota renty rodzinnej przekroczy 300% najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy, renta socjalna nie będzie przysługiwać.
Czy na rencie socjalnej można pracować?
Osoby pobierające rentę socjalną, podobnie jak inni emeryci i renciści, mają prawo do podejmowania pracy zarobkowej. Muszą jednak pamiętać o obowiązujących limitach przychodu, które mogą skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem wypłaty świadczenia. Graniczne kwoty przychodów są aktualizowane co trzy miesiące. Od 1 marca 2025 r. do końca maja 2025 r. granicą bezpiecznego dorabiania jest kwota 5934,10 zł brutto. Zarobki nieprzekraczające tej kwoty miesięcznie nie wpłyną na wysokość renty wypłacanej przez ZUS. Natomiast, aby uniknąć wstrzymania wypłaty świadczenia, dodatkowy miesięczny przychód nie powinien przekraczać 11 020,40 zł brutto.
W 2024 roku dopuszczalna roczna kwota przychodu wyniosła 65 611,40 zł brutto, natomiast graniczna roczna kwota przychodu osiągnęła 121 849,50 zł brutto. Kwoty te odpowiadają 70 proc. i 130 proc. przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń z 2024 roku.
Źródło: nadesłane, Krystyna Michałek regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim
