W dniach od 25 do 28 czerwca odbędą się kolejne dyżury telefoniczne z ekspertami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Podczas rozmowy ze specjalistami będzie można zapytać o świadczenie wychowawcze 800 plus, świadczenie 300 plus dla uczniów, certyfikaty i elektroniczne zwolnienia lekarskie na Platformie Usług Elektronicznych, jak zgłosić nianię do ubezpieczeń, czy założyć konto na PUE ZUS- informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Harmonogram dyżurów:
Od 1 lipca ZUS zacznie przyjmować wnioski o dofinansowanie wyprawki dla ucznia z programu „Dobry Start” na nowy rok szkolny 2024/2025. Wnioski będą przyjmowane wyłącznie elektronicznie: przez aplikację mZUS, PUE ZUS, bankowość elektroniczną lub portal Emp@tia.
To już czwarty rok, gdy wnioski o świadczenie 300 plus rozpatruje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Tylko w ubiegłym roku w całym kraju świadczenie otrzymało ponad 4,6 mln dzieci, w województwie kujawsko-pomorskim niemal 247 tys. Najwięcej świadczeń wypłacono w województwie mazowieckim – 707,6 tys. oraz w województwie śląskim- 522,7 tys., najmniej w województwie opolskim – 104,4 tys.
Dofinansowanie na wyprawkę szkolną w wysokości 300 zł przysługuje raz w roku na dzieci rozpoczynające rok szkolny, do ukończenia przez nie 20 roku życia, a w przypadku dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności do 24 roku życia. Wiek 20 i 24 lata liczy się rocznikowo, co oznacza, że uczniowie ostatnich klas techników i liceów oraz uczniowie szkół policealnych również są uprawnieni do świadczenia, jeśli górną granicę wieku, czyli 20. albo 24. rok życia ukończyli przed rozpoczęciem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym. Wsparcie finansowe nie przysługuje natomiast na dzieci uczące się w tzw. zerówkach oraz na studentów – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Wnioski o 300 plus na zakup np. podręczników, zeszytów, czy przyborów szkolnych przyjmowane będą od 1 lipca do końca listopada wyłącznie drogą elektroniczną. Uprawnieni do składania wniosków o świadczenie są: rodzice, opiekunowie faktyczni, opiekunowie prawni, rodziny zastępcze, osoby prowadzące rodzinne domy dziecka, dyrektorzy placówek opiekuńczo-wychowawczych, dyrektorzy regionalnych placówek opiekuńczo – terapeutycznych.
Samo złożenie wniosku jest bardzo proste. Trzeba jednak pamiętać, by bezbłędnie wpisać dane takie jak: prawidłowy numer PESEL dziecka, nazwę oraz adres szkoły czy aktualny numer konta. Jeśli wniosek będzie poprawnie wypełniony i złożony do końca sierpnia, to pieniądze zostaną wypłacone najpóźniej 30 września. Złożenie wniosku po 30 listopada będzie możliwe tylko w sytuacji, gdy dziecko powyżej 20. roku życia uzyska orzeczenie o niepełnosprawności po 30 listopada. W innym przypadku, jeśli rodzic się spóźni, to straci pieniądze.
Aby szybko i sprawnie złożyć wniosek, warto skorzystać z aplikacji mobilnej mZUS, którą można pobrać bezpłatnie ze sklepów Google Play oraz App Store. Aby aktywować aplikację mobilną ZUS, należy połączyć ją ze swoim profilem na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Rodzice, którzy nie posiadają konta na PUE ZUS wniosek o świadczenie 300 plus, mogą złożyć przez bankowość elektroniczną lub portal Emp@tia.
Gdy urodzi się dziecko, ubezpieczonym ojcom również przysługuje prawo do urlopu. I to nie tylko ojcowskiego, który jest najbardziej popularny. Tata ma również prawo do urlopu rodzicielskiego na równych zasadach z mamą oraz macierzyńskiego, jeśli mama zrezygnuje z niego po 14 tygodniach od narodzin dziecka.
Ojcowie, którzy podlegają ubezpieczeniu chorobowemu np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia, czy działalności gospodarczej mają prawo do dwóch tygodni urlopu ojcowskiego i z tego uprawnienia chętnie korzystają. Tylko w ciągu pierwszych czterech miesięcy 2024 roku w całym kraju ZUS wypłacił 54,2 tys. zasiłków za czas urlopu ojcowskiego, a w 2023 roku ponad 182 tys. W regionie od stycznia do kwietnia bieżącego roku z takiej możliwości skorzystało 2,7 tys. mężczyzn, a w ubiegłym roku ponad 9,1 tys. – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Z urlopu ojcowskiego mogą skorzystać tylko panowie. Przysługuje nie tylko w przypadku urodzenia dziecka, ale także w przypadku przysposobienia. Zasiłek wynosi 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku i trwa 2 tygodnie. Może być wykorzystany jednorazowo albo w dwóch częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień. Na wykorzystanie urlopu ubezpieczony ojciec ma tylko rok od narodzin dziecka albo od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia. Jeśli ojciec miał prawo do urlopu ojcowskiego w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej tj. 26 kwietnia 2023 roku, to może skorzystać z tego urlopu do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia albo 14 roku życia, o ile nie upłynęły 24 miesiące od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie tego dziecka.
Urlop macierzyński także dla taty
Przy urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie jednego dziecka zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego trwa 20 tygodni. W przypadku urodzenia przy jednym porodzie lub przyjęciu na wychowanie bliźniaków jest to 31 tygodni, trojaczków-33 tygodnie, czworaczków-35 tygodni a pięcioraczków i więcej dzieci-37 tygodni. Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad noworodkiem np. w przypadku śmierci matki albo porzucenia przez nią dziecka. Jeśli po 14 tygodniach mama będzie chciała wrócić do pracy, to maluchem może zaopiekować się ubezpieczony tata. Z takiej możliwości w 2023 roku skorzystało 8,5 tys. ojców, w regionie 466, a w ciągu pierwszych czterech miesięcy 2024 roku w całym kraju 2,3 tys. mężczyzn, w województwie kujawsko-pomorskim 103.
Rośnie liczba ojców korzystających z urlopów rodzicielskich
Nadal to najczęściej mamy zajmują się dziećmi. Jednak w wyniku wejścia w życie dyrektywy work-life balance, rośnie liczba ojców korzystających z urlopu rodzicielskiego. W 2023 roku już 19 tys. ojców skorzystało z tego urlopu, gdzie rok wcześniej tylko 3,7 tys. W województwie kujawsko-pomorskim w 2023 roku z urlopu rodzicielskiego skorzystało 773 mężczyzn, a w 2022 roku 164. Od stycznia do kwietnia tego roku na urlopie rodzicielskim przebywało 13,8 tys. ojców, w regionie 558.
Od 26 kwietnia 2023 roku okres urlopu rodzicielskiego został wydłużony o 9 tygodni, z 32. do 41. tygodni – w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka i z 34. do 43. tygodni – w przypadku więcej niż jednego dziecka. Urlop rodzicielski może być wykorzystany jednorazowo lub w częściach, nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6. rok życia. Urlop może zostać udzielony w nie więcej niż w 5. częściach. Co ważne, dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego przysługuje tylko jednemu z rodziców. Jeśli ubezpieczona mama wykorzystała urlop rodzicielski w maksymalnym wymiarze np. 32. lub 34. tygodnie, to pozostałe 9 tygodni może wykorzystać już tylko ojciec dziecka. Jeśli z niego nie skorzysta, to urlop przepadnie. Natomiast w sytuacji, gdy np. rodzice podzielą się urlopem rodzicielskim w taki sposób, że matka wykorzysta 20 tygodni urlopu, wówczas ojcu przysługuje 21 tygodni urlopu rodzicielskiego.
Urlop rodzicielski może trwać także 38 tygodni, jeśli rodzice przyjmą na wychowanie starsze dziecko. Z kolei rodzice dziecka posiadającego zaświadczenie „Za życiem” mają prawo do 65 tygodni urlopu rodzicielskiego, gdy urodziło się, bądź przyjęli na wychowanie jedno dziecko. W przypadku porodu mnogiego jest to 67 tygodni urlopu rodzicielskiego, a w przypadku przyjęcia na wychowanie starszego dziecka 62 tygodnie (w wieku do lat 7 lub do 10 roku życia, jeśli otrzymało decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego albo do 14 lat w przypadku wystąpienia do sądu w sprawie jego przysposobienia).
Co do zasady w przypadku urodzenia bądź przyjęcia na wychowanie jednego dziecka łączny okres pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego (urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) i rodzicielskiego wynosi 61 tygodni, w przypadku bliźniaków -74 tygodnie, trojaczków -76 tygodni, czworaczków -78 tygodni, pięcioraczków i więcej dzieci -80 tygodni.
Gdy kończy się zasiłek chorobowy, a lekarz w dalszym ciągu uznaje, że stan zdrowia pacjenta nie kwalifikuje się do powrotu do pracy, warto pamiętać o tym, że leczenie może zostać przedłużone. Taką sposobność daje świadczenie rehabilitacyjne. ZUS nie wypłaca go jednak z urzędu. Konieczny jest wniosek. Warto złożyć go co najmniej na 6 tygodni przed zakończeniem pobierania zasiłku chorobowego. Zapewni to ciągłość wypłaty świadczeń.
- Jeśli stan zdrowia nie pozwala na powrót do pracy, a wykorzystany już został cały okres zasiłkowy, to warto zapytać lekarza, czy możliwa jest kontynuacja terapii w ramach świadczenia rehabilitacyjnego. Warunek jest jeden – stan zdrowia rekonwalescenta musi rokować poprawę i powrót do pracy- mówi Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Świadczenie rehabilitacyjne jest przyznawane osobie, która po wykorzystaniu całego limitu zwolnienia lekarskiego (182 albo 270 albo 91 dni) jest nadal niezdolna do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają szansę, że odzyska zdolność do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne może także otrzymać osoba, która już po zakończeniu chorobowego ubiegała się o rentę z tytułu niezdolności do pracy, ale lekarz orzecznik ZUS uznał, że stan jej zdrowia rokuje odzyskanie zdolności do pracy i w związku z tym wystarczające będzie przyznanie jej tego świadczenia, a nie renty.
ZUS przyznaje świadczenie rehabilitacyjne na wniosek
Płatnikiem świadczenia rehabilitacyjnego tak jak w przypadku zasiłku chorobowego może być pracodawca, albo ZUS. Aby otrzymać świadczenie z ZUS-u, potrzebny jest wniosek (ZNp-7). Najlepiej złożyć go co najmniej 6 tygodni przed zakończeniem okresu pobierania zasiłku chorobowego. Taki termin gwarantuje zachowanie ciągłości i wypłatę świadczenia rehabilitacyjnego od razu po zakończeniu zasiłku chorobowego. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz OL-9), które wypełnia lekarz oraz wywiad zawodowy z miejsca pracy (formularz OL-10). Pracodawca/zleceniodawca, który nie wypłaca sam zasiłków cały komplet dokumentów wraz z zaświadczeniem płatnika składek Z-3 albo Z-3a przekazuje do ZUS-u. Natomiast osoby prowadzące własną firmę i po ustaniu tytułu ubezpieczenia same składają dokumenty w ZUS-ie. Druk OL-10 nie jest wymagany, jeśli niezdolność do pracy powstała po ustaniu okresu ubezpieczenia lub gdy wniosek dotyczy przedłużenia świadczenia rehabilitacyjnego. Formularza tego nie składają również osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Oceny stanu zdrowia dotyczącej przyznania bądź nie, świadczenia rehabilitacyjnego, dokonuje lekarz orzecznik ZUS. Orzeczenie to można zakwestionować, wnosząc w ciągu 14 dni od jego doręczenia sprzeciw. Zarówno ubezpieczony ma prawo złożyć sprzeciw, jak i Prezes Zakładu może wnieść zarzut wadliwości w stosunku do orzeczenia wydanego przez lekarza orzecznika ZUS. W obu przypadkach sprzeciw i zarzut wadliwości rozpatrywane są przez komisję lekarską ZUS. Na podstawie prawomocnego orzeczenia lekarza orzecznika ZUS albo komisji lekarskiej, Zakład wydaje decyzję w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego.
Świadczenie rehabilitacyjne – jak długo, ile wynosi?
Świadczenie rehabilitacyjne można pobierać maksymalnie przez 12 miesięcy. Wynosi ono: 90 proc. podstawy wymiaru świadczenia (podstawy wymiaru zasiłku chorobowego) przez pierwsze 90 dni, a w pozostałym okresie 75 proc. Natomiast, jeśli niezdolność do pracy przypada w czasie ciąży albo jest związana z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, to 100 proc. podstawy.
Komu nie przysługuje świadczenie rehabilitacyjne?
Świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobom uprawnionym do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, urlopu dla poratowania zdrowia, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego i nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Osoba, która pobiera świadczenie rehabilitacyjne, tak jak w przypadku zasiłku chorobowego nie może pracować ani wykonywać innej działalności zarobkowej. Wykorzystywanie czasu w sposób niezgodny z celem, na jaki świadczenie rehabilitacyjne zostało przyznane, pozbawi ją prawa do wypłaty.
Źródło: nadesłane, Krystyna Michałek regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim
