Miasto wyróżnione w ogólnopolskim konkursie „Gmina liderem recyklingu”
W Senacie RP 17 czerwca br. odbyła się konferencja pn. „Recykling w gminnych programach gospodarki odpadami”, która była zorganizowana przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wspólnie z Fundacją Promocji Gmin Polskich, magazynem samorządowym „Gmina” i Serwisem Samorządowym Polskiej Agencji Prasowej. Podczas spotkania wręczono nagrody gminom wyróżnionym w ogólnopolskim konkursie „Gmina liderem recyklingu”, zorganizowanym po raz pierwszy przez Fundację Promocji Gmin Polskich we współpracy z Serwisem Samorządowym PAP. Konkurs, który odbywał się od stycznia 2012 r. do końca maja 2013 r., adresowany był do gminnych jednostek samorządu terytorialnego z całej Polski. Jedną z 21 nagrodzonych gmin zostało miasto Lipno.
Ze znaczeniem i efektami programu „Gmina Liderem Recyklingu”, w ramach którego przeprowadzono konkurs, zapoznał uczestników konferencji koordynator programu dr Mikołaj Niedek. Swoimi doświadczeniami z wdrażania selektywnej gospodarki odpadami komunalnymi podzieliła się Burmistrz Miasta Lipna Dorota Łańcucka. Jak podkreśliła, osiągnięte rezultaty w recyklingu to przede wszystkim sukces wszystkich mieszkańców, osiągnięty m.in. dzięki społecznej edukacji proekologicznej. Bez niej nie można doprowadzić do zmiany mentalności i świadomości ekologicznej obywateli.
(Źródło: www.senat.gov.pl)
Poniżej prezentujemy pełny tekst przemówienia Burmistrz Miasta Lipna Doroty Łańcuckiej w Senacie RP.
Szanowni Państwo,
reprezentuję Miasto Lipno, które jest stolicą powiatu lipnowskiego, położonego we wschodniej części woj. kujawsko-pomorskiego, wśród pięknych jezior i lasów. Miasto liczy ok. 14.500 mieszkańców, a znane jest m.in. z festiwalu filmowego „Pola i inni”, ogólnopolskich zawodów motocrossowych, prężnego klubu karateków. W Lipnie poza Polą Negri ur. się Prof. Leszek Balcerowicz, do szkoły zawodowej uczęszczał Lech Wałęsa. Wśród kluczowych dla miasta przedsiębiorstw znalazła się miejska spółka PUK, zajmująca się m.in. gospodarką odpadami. Odpady, a właściwie gospodarowanie nimi, to temat związany z codziennym funkcjonowaniem każdego człowieka. Odpadów produkujemy coraz więcej… W wielu miastach ostatnio śmieci zdominowały wszelkie dyskusje, fora i spotkania. W Lipnie to temat też gorący i bardzo aktualny, ale nie nowy.
Początki wprowadzenia nowych zasad dotyczących segregacji odpadów komunalnych sięgają lat 2006-2007, wtedy bowiem w Lipnie ze środków unijnych wybudowany został Międzygminny Kompleks Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych. Od tego momentu rozpoczęliśmy edukację ekologiczną naszych mieszkańców. Pierwsze doświadczenia w selektywnej zbiórce w systemie publicznym, podobnie jak i w innych regionach Polski były trudne, tylko 30 % odpadów nadawało się do recyklingu. W 2008 roku została rozbudowana linia sortownicza, w konsekwencji znacznie obniżając ilość składowanych odpadów. W 2011 roku władze miasta zmieniły regulamin utrzymania czystości i porządku wprowadzając selektywną zbiórkę odpadów u źródła (tzw. System workowy) i to właśnie mieszkańcy domów jednorodzinnych segregują odpady najefektywniej. Proporcje się odwróciły i ok. 70% odpadów z takiej zbiórki poddawane jest recyklingowi. Jednak na początku segregacja odbywała się nieprawidłowo i do pojemników trafiały niemal wszystkie zmieszane frakcje, mieliśmy ze zbiórką selektywną duże problemy. Sami mieszkańcy, aby pozbyć się popiołu, pampersów itp., podrzucali odpady do pojemników właśnie z selektywną zbiórką. Bywało nawet tak, że z ościennych gmin przywożono odpady do Lipna i wyrzucano je do publicznych pojemników. Z roku na rok ilość odzyskiwanych surowców malała, a niektóre punkty selektywnej zbiórki zmieniły się w „dzikie wysypiska”. Z tego względu wprowadzono selektywną zbiórkę u „źródła”. Obecnie realizowana selektywna zbiórka jest płatna, ale dzięki temu rozwiązaniu nie podnieśliśmy cen za odpady zmieszane. Uważamy, że wybraliśmy najlepsze rozwiązanie. W tym celu prowadziliśmy szeroko zakrojoną akcję edukacyjną wśród społeczności: rozesłaliśmy wszystkim mieszkańcom Lipna foldery informujące o tym, jak należy segregować odpady, rozdaliśmy wiele plakatów, kładliśmy też duży nacisk na szerzenie wiedzy na temat odpadów i zagrożeń dla środowiska w szkołach i przedszkolach. Bierzemy udział w wielu konkursach i projektach, sami też je organizujemy. Po dwóch latach od wprowadzenia nowych zasad zauważyliśmy znaczny wzrost odzyskiwanych tworzyw sztucznych (164 tys. kg) w roku ubiegłym i 120 tys. kg szkła. Nasze starania przyniosły zamierzony efekt, głównie z uwagi na fakt, że świadomość ekologiczna wśród mieszkańców znacznie wzrosła. Najlepsze efekty w kształtowaniu świadomości i utrwalaniu nawyków uzyskuje się wśród najmłodszych, oni też są jednocześnie najbardziej kreatywni i zaangażowani. Przyczyn w akceptacji przez większość dorosłych mieszkańców selektywnej zbiórki odpadów, z obserwacji, należy upatrywać w takim zwiększonym poczuciu dobrze spełnionego obowiązku, pożytecznego dla środowiska i kolejnych pokoleń, ludzie czują się lepsi, że stać ich na więcej, że pokonali swoje słabości, lenistwo czy zwykłą przekorę. Poza tym są dowartościowani, bo mają na coś wpływ.
W czasie kampanii współpracowaliśmy z wieloma podmiotami i na różnych płaszczyznach, np. z Urzędem Marszałkowskim w Toruniu, Kujawsko-Pomorskim Centrum Edukacji Ekologicznej w Bydgoszczy, placówkami oświatowymi, nauczycielami, rodzicami, organizacjami pozarządowymi, przy okazji różnych imprez na terenie miasta.
Miejska spółka komunalna zarządza RIPOK. Aktualnie prowadzi szereg inwestycji modernizujących infrastrukturę przetwarzania odpadów, wykorzystując środki UE. W ostatnim czasie odebrała wiele nagród i wyróżnień. M.in. Statuetkę „Lider zbiórki tworzyw sztucznych” w Ogólnopolskim Konkursie „Przeglądu Komunalnego” czy nagrodę finansową za edukację ekologiczną od WFOŚ w Toruniu. Spółka posiada ciepłownię, wygrała ostatnio sporo przetargów na odbiór i zagospodarowanie śmieci. Odpadów będzie dużo, więc przygotowujemy się do wdrożenia nowych technologii je przetwarzających, a termiczna instalacja ma ułatwić pozyskiwanie energii. Docelowo planujemy składować co najwyżej 10 % odpadów.
Miasto płynnie przeszło procedurę przetargową, dotrzymało terminów, na 11 czerwca zebraliśmy 2005 deklaracji, z czego 10.873 osoby zadeklarowały zbiórkę selektywną, a 661 zmieszaną. Nasze stawki to odpowiednio 9,50 zł i 15 zł od osoby.
Jednak mamy też obawy co do funkcjonowania systemu, obsługi i ściągalności. Budżet miasta jest w nienajlepszej kondycji, nie możemy pozwolić sobie na odstępstwa od prognoz i założeń, dlatego liczymy na społeczne zrozumienie i świadomość działania na rzecz wspólnego dobra obecnych i przyszłych pokoleń.
Panie Senatorze, w imieniu wszystkich podmiotów, bardzo dziękuję za uznanie i przyznaną nagrodę, która potwierdza właściwy kierunek naszych działań, a także motywuje do dalszego rozwoju!
